Hai quan chức quân sự hàng đầu của Mỹ trong phiên điều trần quốc hội gần đây, cho biết khả năng phát triển sức mạnh hải quân của Trung Quốc ở Ấn Độ Dương, cũng như việc nước này tiếp tục xây dựng kho vũ khí hạt nhân, là mối quan tâm lớn của Mỹ.
Theo Tướng Stephen Townsend, người đứng đầu Bộ Tư lệnh châu Phi của Mỹ, rằng sức mạnh hải quân của Bắc Kinh hiện bao gồm các hàng không mẫu hạm sau khi Trung Quốc hiện đại hóa căn cứ quân sự ở Djibouti trên vùng Sừng châu Phi.
Tướng Townsend nói với Ủy ban Dịch vụ Vũ trang Hạ viện vào ngày 20 tháng 4: “Căn cứ quân sự ở nước ngoài đầu tiên của họ, căn cứ duy nhất của họ, là ở Châu Phi, và họ vừa mở rộng căn cứ bằng cách xây một bến tàu quan trọng, thậm chí có thể hỗ trợ hàng không mẫu hạm của họ trong tương lai. Trên khắp lục địa, họ đang tìm kiếm cơ hội để thiết lập một căn cứ khác ”.
ĐCSTQ đã xây căn cứ quân sự ở Djibouti vào năm 2017, đáng chú ý chỉ cách Trại Lemonnier 12 km, nơi có khoảng 4.500 quân nhân Mỹ và là cơ sở hoạt động chính của Bộ Tư lệnh châu Phi của Mỹ. Một số quốc gia khác cũng có căn cứ tại Djibouti, bao gồm Pháp, Nhật Bản và Ý.
Sự hiện diện của rất nhiều căn cứ quân sự khác nhau là do vị trí chiến lược của Djibouti – quốc gia nằm cạnh eo biển Bab-el-Mandeb ngăn cách Vịnh Aden và Biển Đỏ, là cửa ngõ vào Kênh đào Suez. Khoảng 12% thương mại thế giới đi qua Kênh đào Suez mỗi ngày.
Hiện tại, ĐCSTQ có hàng không mẫu hạm Liêu Ninh và Sơn Đông và đang đóng chiếc thứ ba. Vào tháng Giêng, các phương tiện truyền thông nhà nước của Trung Quốc đưa tin rằng việc đóng hàng không mẫu hạm dự kiến sẽ hoàn thành trước cuối năm nay.
Các quan chức ĐCSTQ đã công khai phủ nhận căn cứ ở Djibouti của họ là nhằm “mở rộng quân sự” và tuyên bố rằng căn cứ này chỉ để hỗ trợ các nhiệm vụ chống cướp biển và cứu trợ nhân đạo.
Tuy nhiên, Abhijit Singh , một cựu sĩ quan hải quân Ấn Độ và người đứng đầu chính sách hàng hải tại Quỹ Nghiên cứu Người quan sát ở New Delhi, trong bài báo được đăng trên ThePrint của Ấn Độ vào tháng 6 năm ngoái nói rằng căn cứ Djibouti của Trung Quốc “minh chứng rõ ràng nhất cho tham vọng Ấn Độ Dương của Trung Quốc”.
ĐCSTQ có những tham vọng khác ở châu Phi
Tướng Townsend nói trong phiên điều trần rằng Trung Quốc “có ý định thiết lập thêm các căn cứ ở nước ngoài ở châu Phi, cho dù đó là ở bờ biển Đại Tây Dương của châu Phi hay bờ biển Ấn Độ Dương của châu Phi”.
Ông nói: “Trung Quốc rất đáng lo ngại. Chúng thực sự có mặt ở khắp mọi nơi trên lục địa. Họ đang đặt rất nhiều cược. Họ đang chi rất nhiều tiền”.
Tại một phiên điều trần khác của Quốc hội hôm 20/4, Đô đốc Hải quân Charles Richard, người đứng đầu Bộ Chỉ huy Chiến lược Hoa Kỳ, cơ quan giám sát vũ khí hạt nhân của nước này, nói với Ủy ban Dịch vụ Vũ trang Thượng viện rằng kho dự trữ hạt nhân của Trung Quốc đang trải qua một “sự mở rộng chưa từng có”.
Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, một viện quốc tế độc lập có trụ sở tại Thụy Điển, năm ngoái đã báo cáo rằng Trung Quốc có khoảng 320 đầu đạn hạt nhân trong kho vũ khí tính đến tháng 1 năm 2020.
Trung Quốc, quốc gia thải than lớn nhất thế giới, đang thúc đẩy phát triển các lò phản ứng nhanh tiên tiến này để giảm sự phụ thuộc vào than đá. Một lò phản ứng nhanh tạo ra nhiều vật liệu phân hạch như plutonium hơn mức nó tiêu thụ, có nghĩa là một lượng lớn vật liệu này có thể được chuyển hướng sang chế tạo vũ khí hạt nhân. Trung Quốc dự kiến sẽ tung ra lò phản ứng nhanh đầu tiên vào năm 2023.
