Tỷ phú Elon Musk không muốn con mình theo học nền giáo dục truyền thống.
Cho nên ông đã mở riêng cho chúng một ngôi trường có tên Ad Astra.
Elon Musk đã trở thành tiêu đề trên trang nhất các báo hàng ngày với phi thuyền không gian, tấm pin mặt trời, các siêu nhà máy Gigafactory, các phòng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo và xe hơi tự hành…
Nhưng có một việc vị tỷ phú này làm ít ai để tâm: Cho 5 cậu con trai nghỉ học ở các trường tư để học ở ngôi trường ông tự mở, cho con học theo cách ông cho là đúng.
Musk làm việc hơn 85 giờ một tuần, đi ngủ lúc 3 giờ sáng nhưng có thể họp ngay vào sáng sớm hôm sau và bay đến các thành phố khác nhau để tham dự các cuộc họp vào buổi tối. Thế nhưng ông vẫn dành thời gian chơi với lũ trẻ, ở nhà vào cuối tuần vì rất quan tâm đến việc học của các con.
Musk cho rằng, hầu hết những thứ mọi người học đều vô nghĩa, bởi nhiều kiến thức không bao giờ được sử dụng. Nếu điều này tiếp tục, trẻ cũng sẽ tự hỏi tại sao chúng nên đến trường và tại sao chúng phải học tập.
Theo quan điểm của Elon Musk, giáo dục hiện tại giống như một dây chuyền lắp ráp, cho nên trẻ em nên được học những gì chúng thích. “Một số người thích tiếng Anh hoặc các ngôn ngữ khác, có trẻ thích toán học và số khác lại yêu âm nhạc. Những khả năng khác nhau, những thời điểm khác nhau, việc giáo dục phù hợp với tài năng và khả năng của một người rất có ý nghĩa”.
Năm con trai của Musk đều được gửi đến một ngôi trường bí ẩn có tên Ad Astra, có nghĩa “Vươn tới những vì sao”. Ad Astra được thành lập năm 2014, nằm trong khuôn viên trụ sở chính của công ty thám hiểm không gian SpaceX. Ngoài 5 cậu con trai, các học sinh khác là con của nhân viên làm việc tại Space X. Sĩ số không vượt quá 50 học sinh.
Điều kỳ lạ là trường thành lập đã nhiều năm nhưng người ngoài ít biết đến. Đoạn video duy nhất mà hiệu trưởng Joshua Dahn từng trả lời phỏng vấn truyền thông nhưng nhanh chóng bị xóa ngay khi phát sóng. Rõ ràng, Musk không sẵn sàng để ngôi trường này lọt vào mắt công chúng.
Vậy, ngôi trường này có gì đặc biệt?
Musk từng nói: “Cách chúng ta giáo dục con người cần phải thay đổi. Giáo dục ngày nay thực ra không có gì khác biệt so với trăm năm trước. Đó vẫn là những lớp học chứa đầy học sinh. Tất cả đều học cùng một thứ, với một tốc độ giống nhau từ những giáo viên được trả lương thấp, làm việc quá độ, những người đã dành hơn ba mươi năm chỉ để dạy đi dạy lại một thứ”.
Ở ngôi trường này, Musk đã lật ngược hệ thống giáo dục truyền thống.
Bãi bỏ các cấp học
Thông qua năng lực và sở thích, Ad Astra chia học sinh vào các nhóm học tập khác nhau. Ví dụ một học sinh 8 tuổi sớm bộc lộ năng khiếu toán vẫn có thể đến lớp học toán cùng những đứa trẻ 12 tuổi. Trường của Elon Musk cũng không hề xếp loại học tập theo thang ABCD vào cuối mỗi kỳ học.
Musk cho rằng, không nên cố gắng xác định vai trò và sự tiến bộ của một người trong xã hội chỉ theo độ tuổi. Vị tỷ phú cho rằng, kiểu tiếp cận “một kích thước phù hợp cho tất cả” có thể làm tổn hại đến những tài năng độc đáo và nhu cầu cụ thể của mỗi cá nhân. “Trong thế giới này, điều cốt yếu quyết định xem bạn có làm một việc gì đó hay không, đầu tiên là sự quan tâm, thứ hai là liệu đã sẵn sàng chưa. Thực ra nó không liên quan đến số tuổi trên thẻ ID của bạn”.
Chứng chỉ của giáo viên là không cần thiết
Musk tin rằng giáo viên không nhất thiết phải có chứng chỉ năng lực chuyên nghiệp. Nhiều giáo viên trong Ad Astra chưa qua đào tạo giáo viên chính quy, cũng không có chứng chỉ chuyên môn. “Ở đây, tôi thích các nhà toán học có tư duy bùng nổ để dạy toán học, và để các họa sĩ với từng tế bào thấm đẫm nghệ thuật dạy hội họa”, Musk nói.
Ad Astra không xây dựng một thời gian biểu cố định, nhưng xây dựng một khung chương trình giảng dạy có mục tiêu và linh hoạt dựa trên các giáo viên hiện có. Musk nói rằng giáo viên trong trường sẽ không dạy theo các kiến thức truyền thống, bởi trong thế giới thực, sẽ không ai dạy bạn một cách từ tốn như giáo viên mà phải biết nắm bắt cơ hội, làm việc chăm chỉ để bổ sung kiến thức.
“Những người thực sự giỏi, nếu có cơ hội được uống cà phê với một ông lớn trong 20 phút, họ chắc chắn thu được một kiến thức gì đó. Loại khả năng học tập gần với thực tế này nên được trau dồi càng sớm càng tốt”, Musk nói.
Ở Ad Astra, trẻ em đọc nhiều, tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong các lĩnh vực khác nhau, giao tiếp thoải mái với các bạn cùng lớp và học hỏi từ các khóa học khác nhau. Hình thức học tập tương tự như “tự mình dạo chơi khắp thế giới” này khiến trẻ tự nhiên say mê học hỏi, tìm tòi kiến thức, vui vẻ đến trường mỗi ngày.
Đồng phục học sinh cũng không cần thiết
Hầu hết các trường học đều yêu cầu trẻ em “mặc đồng phục”. Trẻ luôn được yêu cầu phải tuân thủ các quy định, chúng lớn lên theo các quy tắc này ngay từ nhỏ.
“Khi trẻ em trở thành nguyên liệu thô sơ không có sự khác biệt về nhân cách và quyền tự thể hiện, người lớn sẽ yêu cầu trẻ duy trì sự hồn nhiên, cá tính và sáng tạo như thế nào?”, Musk đặt câu hỏi.
Vị tỷ phú hy vọng ngôi trường do mình lập ra sẽ nuôi dưỡng những tâm hồn tự do phát triển. Trẻ có thể tùy chọn quần áo mình mặc đến trường.
Một trong những người con trai của Musk đã mặc quần áo của siêu nhân, đứng trên chiếc ghế nhỏ, phát biểu trước lớp rất hào hứng, chia sẻ về việc thiết kế hành lang lớp học với chủ đề “các tiểu hành tinh”. Cậu bé nói rằng nguồn cảm hứng này đến từ SpaceX. Các bài học đạo đức thì được giảng giải thông qua các tình huống giả định: ví dụ, quyết định xem ai là người có lỗi trong một nhà máy khi họ làm ô nhiễm một cái hồ gần đó.
Ngoài ra, Ad Astra thường mời các học giả, chuyên gia trong nhiều lĩnh vực đến chia sẻ kinh nghiệm. Điều này mang đến cho trẻ cơ hội tiếp cận kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Musk tin rằng nên tạo ra một môi trường để trẻ em tự khám phá tài năng của mình, từ từ tìm thấy những gì chúng muốn và để đạt được mục tiêu cuối cùng, hãy cho phép trẻ em tiếp cận nhiều cơ hội khác nhau.
