Theo như một thỏa thuận quan trọng được ký kết vào hôm 30/6 vừa qua giữa Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao với Bộ trưởng Hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov về tăng cường hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng, thúc đẩy các liên hệ kinh tế giữa hai nước.
Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 4/7 cho biết, Trung Quốc và Ukraine sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp và tổ chức tài chính trong nước tích cực hợp tác trong các dự án về cầu, đường bộ và đường sắt.
Trung Quốc và Ukraine ký thỏa thuận quan trọng
Giới chức hai nước sẽ cung cấp những sự hỗ trợ cần thiết để thực thi những dự án hợp tác song phương, với dự kiến mang tới triển vọng phát triển rộng mở.
Thỏa thuận quan trọng này được ký kết hôm 30/6 giữa Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao với Bộ trưởng Hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov.
Theo các chuyên gia, thỏa thuận cho thấy hai nước đang nỗ lực lớn để xúc tiến hợp tác mang tính thực chất, dựa trên nền tảng hiểu biết và hỗ trợ lẫn nhau bất chấp những bất đồng tồn tại.
Vào tháng 1 năm nay, chính phủ Ukraine đã ra quyết định trừng phạt các công ty Trung Quốc và ba công dân Trung Quốc tham gia vào thỏa thuận liên quan đến công ty vũ trụ Motor Sich của nước này. Kiev cũng tiến hành quốc hữu hóa doanh nghiệp trọng yếu này.
Vụ việc vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ Bắc Kinh.
Mỹ, đồng minh lớn nhất của Kiev, vốn đã đưa các công ty Trung Quốc nói trên vào “danh sách đen” trước đó và gây sức ép với Ukraine để làm suy yếu thỏa thuận – theo tờ Thời báo Hoàn Cầu của Trung Quốc.
Đến cuối năm 2020, các nhà đầu tư Trung Quốc tại Motor Sich đã kiện ra trọng tài quốc tế và đòi Ukraine bồi thường thiệt hại 3.5 tỷ USD.
Song Kui, chủ tịch Viện Nghiên cứu Kinh tế Khu vực Trung Quốc-Nga đương đại, Trung Quốc, nói với Hoàn Cầu: “Nếu Kiev có thể nhận ra được tình hình và loại bỏ sự phụ thuộc của đất nước vào phương Tây thì viễn cảnh quan hệ hợp tác Trung Quốc-Ukraine là tốt.”
Quan hệ kinh tế và thương mại giữa Trung Quốc và Ukraine được mô tả là phát triển suôn sẻ, và hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng cho thấy đà phát triển tích cực.
Các hợp đồng ký kết giữa những doanh nghiệp Trung Quốc và thị trường xây dựng Ukraine đã vượt qua 2 tỷ USD trong hai năm liên tiếp, đóng góp đáng kể cho phát triển kinh tế của quốc gia Đông Âu này – theo số liệu của Bộ Thương mại Trung Quốc.
Chính phủ Ukraine đang đầu tư quy mô lớn vào xây dựng ở vùng Dnipropetrovsk region, với ưu tiên dành cho lĩnh vực vận tải đường không, đường bộ và đường sắt, bên cạnh mở rộng kết nối giữa các trung tâm thành thị.
Bắc Kinh ca ngợi chính sách này là giúp giải phóng đầy đủ tiềm lực và triển vọng rộng mở về quan hệ hợp tác hai nước trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng.
“Hợp tác chắc chắn sẽ mang lại lợi ích cho phát triển kinh tế của Ukraine. Hiện nay, hạ tầng là lĩnh vực được tập trung để hợp tác. Tôi tin rằng trong tương lai sẽ có thêm nhiều mối hợp tác được triển khai trong lĩnh vực công nghiệp và công nghệ cao,” ông Song Kui nói.
Ukraine “xoay trục” quan hệ với Trung Quốc?
Trong thông điệp phát đi cuối tháng 6 nhân kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược Ukraine-Trung Quốc, Bộ Ngoại giao Ukraine tuyên bố quan hệ hai nước có nền tảng vững chắc là song phương không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau và tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và độc lập.
Kiev cũng nhấn mạnh “trang mới” đã mở ra trong lịch sử quan hệ hai nước.
Hôm 25/6, Ukraine đã rút chữ ký khỏi một thông điệp chung về quyền con người liên quan đến vấn đề người Duy Ngô Nhĩ ở khu tự trị Tân Cương, Trung Quốc. Động thái này nhanh chóng được Bắc Kinh hoan nghênh.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói hành động trên phản ánh tinh thần tự chủ và tôn trọng sự thật của Ukraine, cũng như phù hợp với các mục đích của Hiến chương Liên hợp quốc và các chuẩn mực cơ bản điều chỉnh các quan hệ quốc tế.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Kiev nhấn mạnh nước này chưa bao giờ ép buộc Ukraine rút khỏi thông cáo chung chống Trung Quốc bằng cách đe dọa hủy việc chuyển giao các lô vaccine ngừa Covid-19.
“Với tư cách một quốc gia độc lập có chủ quyền và đóng vai trò quan trọng tại châu Âu, Ukraine đã đưa ra những quyết định dựa trên lập trường của chính mình, cho rằng việc can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác là trái với những thông lệ ngoại giao quốc tế,…” một quan chức sứ quán Trung Quốc nói với Hoàn Cầu.
Cơ quan này tái khẳng định Bắc Kinh sẽ tiếp tục thực thi thỏa thuận về cung ứng vaccine cho Ukraine.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố “ý đồ của một vài nước phương Tây” nhằm vào Bắc Kinh trong các vấn đề về Tân Cương, Hồng Kông hay Tây Tạng đã một lần nữa thất bại.
Các động thái củng cố quan hệ với Bắc Kinh của Ukraine diễn ra giữa bối cảnh quan hệ Nga-Ukraine lao dốc và liên minh NATO cảnh báo mạnh về “mối đe dọa Nga” ở biển Đen.
Hôm 23/6, lực lượng an ninh Nga tuyên bố đã nổ súng cảnh cáo và thả bom “trục xuất” tàu khu trục HMS Defender của Anh khỏi vùng nước ngoài khơi Crimea – mà Nga tuyên bố chủ quyền sau khi sáp nhập bán đảo này năm 2014.
Quan hệ Moskva-Kiev từng leo thang đỉnh điểm vào tháng 4 khi hơn 100.000 binh lính Nga tập trung ở các khu vực gần biên giới hai nước, làm bùng lên những lo ngại về chiến tranh.