Nhà Trắng đã tránh sử dụng các thuật ngữ “chủ nghĩa xã hội” hoặc “chủ nghĩa cộng sản” khi được hỏi tại sao một số người Cuba chạy trốn khỏi đất nước của họ sau các cuộc biểu tình lịch sử về cách xử lý của chế độ đối với nền kinh tế đang gặp khó khăn và đại dịch virus corona.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki đã mạnh dạn cho rằng Tổng thống Joe Biden và chính quyền của ông tin “khá rõ ràng” rằng người dân Cuba rời đi và biểu tình vì phản đối “sự đàn áp” và “quản lý yếu kém” của chính phủ Cuba, nhưng từ chối đổ lỗi cho vấn đề ý thức hệ – lý do khiến người dân phẫn nộ. Chủ nghĩa xã hội đã được chấp nhận bởi một số thành viên nổi bật trong đảng Dân chủ, khiến ông Biden khó có thể lên án nó thẳng thừng.
“Chúng tôi chắc chắn vẫn ủng hộ quyền phản đối của họ [người dân Cuba]. Chúng tôi ủng hộ nỗ lực lên tiếng phản đối cách họ bị đối xử ở Cuba”, bà Psaki nói với các phóng viên hôm thứ Tư (14/7).
Bà Psaki tiếp tục nêu những điều chính quyền Biden đang làm đối với những người dân Cuba “đang tìm kiếm sự bảo vệ” hoặc “đang cố gắng chạy trốn.” Ví dụ, Bộ trưởng An ninh Nội địa Alejandro Mayorkas đang đánh giá xem liệu người Cuba ở Hoa Kỳ có đủ điều kiện để xin tị nạn nếu họ sợ trở về nhà hay không. Ông Mayorkas, một người nhập cư gốc Cuba, trước đó đã nói với những người ở quê nhà rằng đừng đến Mỹ.
“Chúng tôi sát cánh cùng người dân Cuba khi họ đòi hỏi được tự do khỏi đại dịch và khỏi nhiều thập kỷ bị áp bức và đau khổ về kinh tế dưới chế độ độc tài của Cuba,” bà Psaki nói thêm.
Nhà Trắng vẫn đang xem xét lại chính sách Cuba của mình sau khi nó được cựu Tổng thống Donald Trump sửa đổi. Tuy vậy, hiện Nhà Trắng vẫn chưa đưa ra kế hoạch nào cho ông Biden khi ông đến thăm Miami. Ông Biden đã hứa sẽ trở lại chiến lược ngoại giao của cựu Tổng thống Barack Obama
“Các cuộc biểu tình ở Cuba, như tất cả các bạn đều biết, đã hầu như ngừng lại do chế độ đàn áp tàn bạo và thực hiện các biện pháp trả thù chống lại người dân Cuba vốn chỉ thực hiện các quyền cơ bản và phổ thông của họ. Đây là điều không thể chấp nhận được”, bà Psaki nói. “Chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi thay đổi cách tiếp cận và chúng tôi sẽ tiếp tục xem xét các chính sách của riêng mình về những gì có thể phối hợp với các đối tác của chúng tôi trên khắp thế giới.”
Trong khi ông Biden và bà Psaki đề cập đến “thực tế khắc nghiệt của cuộc sống hàng ngày ở Cuba,” Bộ Ngoại giao và các thành viên Đảng Dân chủ cấp cao, bao gồm Thượng nghị sĩ ủng hộ XHCN ở bang Vermont – Bernie Sanders, tỏ ra miễn cưỡng khi chỉ trích chế độ toàn trị của Cuba.
Việc ông Biden tỏ ra thiện cảm với chính phủ Cuba trước đây đã giúp ông chiếm ưu thế trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ năm 2020. Tuy vậy, nó làm tổn thương hình ảnh ứng cử viên của ông khi đó ở bang chiến trường Florida.
Những người biểu tình tuyên bố hơn 100 người đã bị bắt hoặc mất tích sau tình hình bất ổn cuối tuần, trong khi một kênh truyền thông độc lập nói rằng có đến 5.000 người bị bắt. Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel khẳng định “sự bóp nghẹt kinh tế” của Mỹ là nguyên nhân phía sau cuộc nổi dậy.