Một tháng sau chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga vào Ukraine, “một trong những bất ngờ lớn nhất của cuộc chiến là Nga không thể đánh bại Lực lượng Không quân Ukraine để thống trị bầu trời”, tờ New York Times viết.
“Các nhà phân tích quân sự ban đầu dự đoán các lực lượng Nga sẽ nhanh chóng phá hủy hoặc làm tê liệt hệ thống phòng không và máy bay quân sự của Ukraine, nhưng điều này đã không xảy ra”, theo New York Times.
Tờ Wall Street Journal cho biết thêm rằng, Nga đã phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine “với một kho vũ khí gồm máy bay chiến đấu, máy bay ném bom và tên lửa dẫn đường tiên tiến, nhưng không thể “thống trị” bầu trời Ukraine. Một câu hỏi đặt ra là, làm thế nào các chiến đấu cơ và hệ thống phòng không lỗi thời của Ukraine lại có thể ngăn Nga làm điều đó?
Đầu tiên, Ukraine được cho là đã nhanh nhẹn và sử dụng sáng tạo các hệ thống phòng không mà họ có – một sự kết hợp của các hệ thống phòng thủ tên lửa tầm xa S-300 đã tồn tại hàng thập kỷ, máy bay không người lái Bayraktar TB-2 của Thổ Nhĩ Kỳ và tên lửa phòng không Stinger di động do Mỹ cung cấp.
Các khẩu đội phòng không tầm xa của Ukraine đã buộc “các phi công Nga phải bay thấp hơn để thoát khỏi những hệ thống đó, nhưng điều đó lại khiến chúng nằm trong tầm bắn của vũ khí vác vai”, như Stingers, theo tờ Journal. Những tổn thất nặng nề do các loại vũ khí này gây ra đã ngăn Nga nhanh chóng giành quyền kiểm soát bầu trời Ukraine.
Thứ hai, mặc dù chỉ có khoảng 55 máy bay chiến đấu đang hoạt động, nhưng Ukraine lại tận dụng lợi thế “sân nhà” của mình. Người phát ngôn Lực lượng Không quân Ukraine, ông Yuriy Ihnat cho biết: “Ukraine đã hoạt động hiệu quả trên bầu trời bởi vì chúng tôi đang chiến đấu trên chính mảnh đất của chúng tôi. Kẻ thù bay vào vùng trời của chúng tôi là bay vào vùng bao phủ của hệ thống phòng không của chúng tôi”.
Một phi công biệt danh là Juice nói với CNN rằng, trái với những lo ngại rằng Ukraine có năng lực giới hạn về phòng không và ít máy bay, người Nga “đã hứng tổn thất rất nặng và họ sợ hãi hệ thống phòng không của chúng tôi”.
Thứ ba, Ukraine đã chuẩn bị cho nguy cơ bị Nga tấn công suốt 8 năm kể từ khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea và hỗ trợ phe ly khai vùng Donbas phía đông Ukraine,
“chúng tôi đã phát triển các kỹ thuật khác nhau để giáng cho kẻ thù một cú đấm”, ông Ignat nói với Journal. Theo Journal, lực lượng phòng không của Ukraine cũng đã “được hưởng lợi từ các phương pháp tiếp cận mới trong chiến đấu do Mỹ và NATO đào tạo, huấn luyện.
Lực lượng không quân của Ukraine ít hơn rất nhiều, nhưng các máy bay phản lực của họ có thể cất cánh từ các đường băng hoặc thậm chí đường cao tốc bị phá hủy một phần, tờ Times nhấn mạnh.
“Tôi chỉ có thể sử dụng các kỹ năng của mình để giành chiến thắng. Kỹ năng của tôi tốt hơn người Nga. Nhưng mặt khác, nhiều bạn bè của tôi, và thậm chí những người có kinh nghiệm hơn tôi, đã tử trận”, một phi công chiến đấu tên Andriy nói với tờ Times.