Theo như những đợt phong tỏa mới đây của chính quyền Việt Nam, khiến đem đến thảm cảnh ‘đói’ của người dân nghèo Việt Nam trong phong tỏa ở các đô thị phía Nam mới đây được tường thuật trên The Guardian của Anh Quốc, bởi không cho người dân ra ngoài kể cả để mua thức ăn, đã khiến hàng ngàn người bị đói.
Việt Nam từng là nước kiềm chế Covid thành công, nhưng những đợt phong tỏa mới đây, không cho người dân ra ngoài kể cả để mua thức ăn, đã khiến hàng ngàn người bị đói, tờ báo viết.
Với tên các nhân vật trong bài được đổi để bảo vệ họ, bài “‘Hunger was something we read about’: lockdown leaves Vietnam’s poor without food” mô tả kỹ vì sao một số nhóm cư dân đô thị đông người nhất VN rơi vào cảnh thiếu đói.
Bà Trần Thị Hảo, một công nhân ở TP Hồ Chí Minh, được tờ The Guardian trích lời rằng chính phủ hứa gia đình bà sẽ no đủ, khi họ áp lệnh phong tỏa. Nhưng trong suốt 2 tháng, gia đình bà chỉ ăn cơm với nước mắm.
Bà Hảo bị nợ lương trong tháng Bảy, trong khi chồng bà, một công nhân xây dựng, đã thất nghiệp nhiều tháng nay.
Bà Hảo cho biết các gia đình xung quanh cũng chịu cảnh cùng quẫn như vậy mà không có sự hỗ trợ nào từ chính phủ, theo The Guardian.
Nhiều người là lao động nhập cư không giấy tờ, không đăng ký thường trú, thậm chí trở nên ‘vô hình’ trong mắt chính quyền và không thể tiếp cận với các gói hỗ trợ.
Lệnh phong tỏa mới có thể kéo dài tới ngày 15/9. Trong khi lệnh ở yên trong nhà hồi tháng Tám cũng đủ khiến bà Hảo rơi vào nợ nần.
“Quân đội được chính phủ cử ‘đi chợ hộ’ dân. Nhưng nhiều người dân không nhận được gì. Các siêu thị và doanh nghiệp xã hội được phép hoạt động thì bị ngập trong hàng ngàn đơn hàng không thể xử lý nổi.”
Hiện tượng quân đội được điều vào Sài Gòn để kiểm soát an ninh và tham gia cung ứng thực phẩm được báo chí Việt Nam và nước ngoài nói đến nhiều thời gian qua.
Nhưng cuộc thí nghiệm này xem ra đã thất bại và TP HCM đã phải cho phục hồi một số hoạt động lưu thông kinh tế có kiểm soát.
Saigon Children, một NGO, trong 8 tuần qua đã giúp được 16,000 trường hợp, nhưng cho hay chỉ là ‘trên bề mặt’. “Con số người đói hiện thời là quá lớn,” đại diện tổ chức nói.
Đợt bùng phát mới với biến thể Delta đã đẩy TP Hồ Chí Minh và các địa phương lân cận vào cảnh ‘hỗn loạn’, theo The Guardian.
Để kiềm chế dịch, chính phủ Việt Nam cho đóng cửa nhà máy, chợ, khiến công nhân, người bán hàng dạo, lái taxi… vốn đã nghèo, nay không kiếm được chút tiền nào trong hàng tháng trời, mắc kẹt trong các khu nhà tồi tàn, chật chội ở các khu điểm nóng Covid-19.
Khoảng 3-4 triệu người chỉ riêng ở TP Hồ Chí Minh lâm vào tình trạng khó khăn về tài chính do đại dịch, theo số liệu chính thức của Việt Nam.
Trong khi đó, ngành y tế đã quá tải. Bác sỹ Trần Hoàng Đăng Khoa nói với The Guardian rằng khu điều trị bệnh nhân Covid 700 giường lúc nào cũng hết chỗ. ‘Thiếu đủ thứ, nhân viên, máy thở, thuốc men… Nhưng tôi không biết đổ lỗi cho ai,” ông nói.
Nguyễn Tuấn Khôi, chủ một doanh nghiệp xã hội đã hoạt động từ thiện hơn 20 năm, nói với The Guardian rằng chưa bao giờ chứng kiến cảnh tượng này. Website và Facebook của họ mỗi ngày nhận các lời đề nghị giúp đỡ nhiều gấp 3 lần trước đây.
Ông Khôi nói ông sinh ra sau chiến tranh, nên chỉ nghe nói về chết chóc và nạn đói và đọc trong sách vở. Bây giờ ông mới thực sự thấu hiểu.
Covid và cuộc khủng hoảng lan rộng ở VN
Những ngày này, dễ dàng đọc được vô vàn các lời xin giúp đỡ, kêu cứu, kêu đói trên các trang mạng xã hội tiếng Việt.
Không chỉ người dân trong các khu phong tỏa đói, người trong khu cách ly tập trung cũng đói.
Một video trên Facebook gần đây cho thấy cảnh hỗn loạn trong khu cách ly tập trung 13.000 F0 ở Thới Hòa, Bình Dương. Người dân được cho là quá đói nên đã tranh cướp đồ ăn sáng được phát vào lúc 1h chiều.
Các video khác cho thấy hàng trăm người dân hôm 27/8/2021 ở các dãy nhà trọ lụp xụp ở phường Phú Hữu, Quận 9 kéo nhau ra đường đòi tiền hỗ trợ của thành phố do chưa ai được nhận.
Khó có thể tính toán hết số người lao động phải ngừng việc, mất việc trong dịch COVID-19.
Con số tính được rất khiêm tốn. Đến đầu tháng 9, Bảo hiểm xã hội Việt Nam mới chỉ xác nhận danh sách trên 795.160 người mất việc được hưởng hỗ trợ, theo truyền thông Việt Nam.
Trong một bài viết gần đây trên BBC News Tiếng Việt, tác giả T.K. Tran nêu ra vấn đề giới chức Việt Nam “tuyên bố đã hỗ trợ khoảng 1.223 tỷ đồng cho hơn 1 triệu người” lao động, công nhân gặp khó khăn.
“Tuy nhiên, so với khối lượng tiền trong ngân hàng của Công đoàn là 29.000 tỷ, theo các nguồn chính thức ở VN (xem thêm báo Thanh Niên 22/09/2020), thì số tiền hỗ trợ cho dân nghèo mới chỉ bằng khoảng 4,2% tiền mà Công đoàn hiện có.”
Tác giả này đề nghị dùng quỹ Công đoàn VN để cứu trợ mạnh hơn cho người lao động nước này.
Không chỉ đói ăn, thất nghiệp, nhiều trẻ em lâm vào cảnh mồ côi do bố mẹ, ông bà chết do Covid. Chỉ riêng TP Hồ Chí Minh tới nay đã có hơn 250 trẻ mồ côi do dịch Covid, theo thống kê sợ bộ của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội.
Bên cạnh đó, các bất cập trong các chống dịch cũng đẩy dân nghèo vào cảnh khốn cùng. Mới đây chính quyền TP Cà Mau bắt phạt tiền và bỏ tù 5 năm ông Lê Minh Trí, một lao động nghèo, với cáo buộc ‘làm lây lan dịch bệnh’, gây ra nhiều ý kiến phản đối, trong đó có giới luật sư.
Tin ông Trí bị tù được nhiều báo quốc tế đăng tải và cho rằng đây là biện pháp “quá hà khắc”.
Không chỉ các kênh BBC News ở Anh, mà các đài Mỹ, báo Thái Lan, Ấn Độ như The Times of India đều chạy tin trong tuần về vụ tòa án ở Cà Mau xử tù ông Lê Minh Trí.
TP Hồ Chí Minh, Bình Dương và Hà Nội vẫn đang là điểm nóng của cả nước về số ca nhiễm.
Các quy định về giấy đi đường, chính sách đi chợ hộ, phong tỏa chặt kéo dài… đang là các bất cập gây nhiều tranh cãi.
Trong đợt bùng phát mới, trung bình mỗi ngày Việt Nam có trên 12.000 ca nhiễm mới. Kể từ đầu dịch đến nay, Việt Nam có 563.676 ca nhiễm, đứng thứ 50/222 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Trong khi vaccine được coi là giải pháp tối ưu để có thể sớm quay lại cuộc sống bình thường, khôi phục kinh tế, tỷ lệ tiêm chủng ở Việt Nam hiện ở mức thấp nhấp Đông Nam Á. Nguyên nhân được cho là do chính phủ đã chậm trễ mua vaccine cho dân vào giai đoạn đầu của dịch.
Tới nay mới chỉ có khoản 3,6% trên tổng số 75% người trưởng thành ở Việt Nam được tiêm đủ 2 mũi, tính đến 1/9, theo Bộ Y tế Việt Nam.
Thành phố Hà Nội mới đây công bố một kế hoạch đầy tham vọng là “tiêm mũi một cho tất cả người dân trên 18 tuổi trở lên “trên địa bàn theo Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 26/02/2021 và các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/09”, tờ Lao Động ngày 08/09 cho hay.
Báo này cũng viết trong ngày 08/09, HN đạt kỷ lục tiêm 268.027 mũi tiêm chống Covid.
Tổng số ca tử vong do Covid-19 tại Việt Nam tính đến nay là 14.135 ca, cao hơn 0,4% so với tỷ lệ tử vong do Covid-19 trên thế giới (2,1%), đứng số 44 trên thế giới, cao hơn nước láng giềng Thái Lan một bậc.
