Phản ứng của Mỹ và đồng minh sau khi Taliban cảnh báo “lằn ranh đỏ”. Sau khi Taliban cảnh báo các nước này sẽ “gánh hậu quả” nếu ở lại lâu hơn thời hạn 31/8, Mỹ và các đồng minh gấp rút thảo luận chiến dịch di tản.
Tổng thống Mỹ cần đưa ra quyết định trong vòng 24h
Người phát ngôn Taliban Suhail Shaheen hôm 23/8 nói rằng, ngày 31/8 là “lằn ranh đỏ” đối với chiến dịch di tản của Mỹ ở Afghanistan. “Nếu Mỹ hoặc Anh tìm cách kéo dài thời gian để tiếp tục chiến dịch di tản, câu trả lời là không. Nếu làm ngược lại, họ sẽ phải gánh hậu quả”, người phát ngôn Taliban cảnh báo.
Phản ứng với cảnh báo này, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby cho biết, quân đội Mỹ đang nỗ lực để di tản nhiều người nhất có thể cho đến cuối tháng 8 và sẽ đánh giá liệu có kéo dài chiến dịch này sau thời hạn 31/8 hay không. Ông Kirby cho biết thêm, nếu cần thiết, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và Chủ tịch Hội đồng tham mưu Mark Milley sẽ tham vấn cho Tổng thống Joe Biden.
Một quan chức quốc phòng thạo tin cho biết, các cố vấn quân đội đã nói với Nhà Trắng rằng, Tổng thống Biden cần đưa ra quyết định cuối cùng trong ngày 24/8 để quân đội có đủ thời gian di tản khoảng 5.800 binh sĩ Mỹ đang hỗ trợ sơ tán ở sân bay Kabul cũng như vũ khí và trang thiết bị của họ.
Nếu ông Biden đồng ý, quân đội Mỹ sẽ nỗ lực sơ tán trong vài ngày nữa, có thể là đến cuối tuần này. Trong khi đó, ông Biden và một số quan chức an ninh quốc gia trước đó nói rằng, nếu cần thiết, chiến dịch di tản có thể kéo dài sau thời hạn 31/8. Các nguồn thạo tin cho biết, ông Biden có thể đưa ra quyết định tại cuộc họp trực tuyến với các lãnh đạo G7 diễn ra hôm nay.
Mỹ và các đồng minh đang nỗ lực đẩy nhanh hoạt động di tản quân nhân, công dân của mình và công dân Afghanistan sau khi Taliban giành quyền kiểm soát Afghanistan. Kể từ ngày 14/8 đến nay, Mỹ đã sơ tán khoảng 37.000 người khỏi quốc gia này. Tuy nhiên, hiện vẫn còn gần 6.000 binh sĩ và hàng nghìn người Mỹ đang chờ được di tản.
Các đồng minh tính gia hạn chiến dịch di tản
Về phía các đồng minh, Đại sứ Anh tại Afghanistan Sir Laurie Bristow cảnh báo, việc duy trì hiện diện ở sân bay Kabul lâu hơn nữa sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro.
“Những tín hiệu mà chúng tôi nhận thấy từ Taliban khá kiên quyết rằng họ muốn chiến dịch di tản kết thúc vào cuối tháng này. Nếu Mỹ và các đồng minh kéo dài sau thời hạn đó, chúng ta sẽ phải đối mặt với rủi ro, hoạt động di tản sẽ khó khăn hơn nhiều”, ông Bristow nói.
Tuy nhiên cảnh báo của ông có phần mâu thuẫn với quan điểm của Thủ tướng Boris Johnson. Ông Johnson được tin là sẽ tìm cách thuyết phục Tổng thống Mỹ Joe Biden về việc kéo dài chiến dịch di tản sau ngày 31/8. Giới chức Mỹ xác nhận việc Anh đã đề nghị gia hạn thời gian di tản ở Kabul.
Giới chức Đức cũng đang cân nhắc tiếp tục chiến dịch di tản sau ngày 31/8. Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đức hôm 23/8 cho biết: “Miễn là tình hình thực địa cho phép, chúng tôi muốn tiếp tục hoạt động sơ tán ở sân bay Kabul. Chúng tôi đã tính đến kịch bản sơ tán sau thời hạn 31/8”.
Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho biết, Đức đang liên hệ với Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và cả Taliban về việc duy trì chiến dịch di tản. Bộ trưởng Maas nhấn mạnh, sân bay Kabul chỉ có thể mở cửa sau ngày 31/8 nếu an ninh được đảm bảo. Đức đã sơ tán được khoảng 3.000 người kể từ khi Kabul rơi vào tay Taliban, và tin rằng còn khoảng 5.000 công dân nữa cần sơ tán.
Thủ tướng Pháp Jean-Yves Le Drian cũng cho biết, nước này tin rằng chiến dịch di tản cần kéo dài sau ngày 31/8. “Chúng tôi quan ngại về thời hạn 31/8 mà Mỹ đưa ra. Chúng ta cần thêm thời gian để hoàn tất chiến dịch di tản”, ông Le Drian nói với các phóng viên tại căn cứ Al-Dhafra ở Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE), nơi Pháp lập cầu hàng không để đưa người sơ tán từ Kabul đến.