Tổng thống Joe Biden, trong bài phát biểu đầu tiên của mình tại một phiên họp chung của Quốc hội Mỹ vào tối thứ Tư (28/4, giờ Mỹ), đã tiếp tục đổ lỗi cho chính quyền Trump đưa đất nước vào khủng hoảng; chính quyền mới phải thúc đẩy chi nghìn tỷ USD để giải cứu nước Mỹ; đồng thời nhấn mạnh sẽ cạnh tranh nhưng không gây xung đột với Trung Quốc và Nga.
Tổng thống Joe Biden, trong bài phát biểu đầu tiên của mình tại một phiên họp chung của Quốc hội Mỹ vào tối thứ Tư (28/4, giờ Mỹ), đã tiếp tục đổ lỗi cho chính quyền Trump đưa đất nước vào khủng hoảng; chính quyền mới phải thúc đẩy chi nghìn tỷ USD để giải cứu nước Mỹ; đồng thời nhấn mạnh sẽ cạnh tranh nhưng không gây xung đột với Trung Quốc và Nga.
Ông Biden đã phát biểu trong khoảng một giờ đồng hồ, vạch ra hàng loạt các đề xuất chính sách và danh sách lập pháp mong muốn từ việc tiếp tục xử lý đại dịch virus corona, tới gói chi tiêu tạo việc làm, đến cải cách chính sách cho trẻ em tiền tiểu học, chăm sóc sức khỏe, nhập cư, đến kiểm soát súng, chính sách đối ngoại và các chính sách khác về bình đẳng sắc tộc, bình đẳng giới, v.v…
“Hỡi đồng bào Mỹ của tôi, mặc dù việc thiết lập buổi tối nay là tương tự [trước đây], nhưng cuộc tập trung này có một chút khác biệt. [Điều đó khơi gợi] một sự nhắc nhở về thời gian phi thường mà chúng ta đang sống”, ông Biden nói trên bục phát biểu tại Quốc hội.
Thông thường, sẽ có khoảng 1.600 người tới tham dự lắng nghe trực tiếp bài phát biểu dạng này của một vị tổng thống Mỹ, nhưng vì các yêu cầu giãn cách xã hội trong thời gian đại dịch virus corona, nên chỉ có khoảng 200 khách mời dự buổi nói chuyện tối 28/4 của ông Biden, trong đó có 80 dân biểu và 60 thượng nghị sĩ.
“Xuyên suốt lịch sử của chúng ta, các vị tổng thống đã đến căn phòng này để nói chuyện với Quốc hội, với quốc dân và với thế giới, để tuyên bố chiến tranh, tôn vinh hòa bình, thông báo các kế hoạch và tầm nhìn mới”, ông Biden nói. “Tối nay, tôi đến để nói về khủng hoảng và cơ hội – về tái thiết đất nước, hồi sinh nền dân chủ của chúng ta và giành tương lai cho nước Mỹ”.
“Khi tôi đứng tại đây tối nay, chúng ta chỉ còn một ngày nữa là đến kỷ niệm 100 ngày đầu tiên của chính quyền của tôi. 100 ngày từ khi tôi tuyên thệ nhậm cức – đặt tay lên cuốn Kinh Thánh của gia đình tôi – và đã thừa hưởng một đất nước – chúng ta đều biết – đang ở trong khủng hoảng”, ông Biden nói, nhấn mạnh vào đại dịch virus corona, sự suy giảm kinh tế do tác động của đại dịch, và vụ tấn công vào Điện Capitol hôm 6/1 mà ông gọi đó là “cuộc tấn công tồi tệ nhất vào nền dân chủ của chúng ta kể từ Nội chiến”.
“Bây giờ – sau chỉ 100 ngày – tôi có thể báo cáo với quốc dân: Nước Mỹ đang phát triển trở lại. Chuyển hiểm họa thành tiềm năng. Khủng hoảng thành cơ hội. Trở ngại thành sức mạnh”, ông Biden nói.
Ông Biden, trong khi tán dương 100 ngày đầu tiên tại nhiệm, đã nói chính quyền của ông đã đang “hành động để khôi phục niềm tin của người dân vào nền dân chủ của chúng ta”.
Tổng thống đã ca ngợi Quốc hội vì thông qua Kế hoạch Giải cứu Mỹ mà ông gọi là một trong những kế hoạch “hệ trọng nhất” trong “lịch sử”. Ông nói rằng những tấm séc kích thích 1.400 USD đang “tạo ra sự khác biệt” cho mọi gia đình khắp cả nước.
“Chúng ta đang nhìn thấy kết quả rồi”, ông Biden nói và lưu ý rằng nước Mỹ đang trên đà đạt được kỷ lục cắt giảm đói nghèo ở trẻ em khắp cả nước xuống một nửa trong năm nay nhờ vào gói kích thích kinh tế. Ông cũng nói nền kinh tế Mỹ “đã tạo được hơn 1,3 triệu việc làm mới trong 100 ngày [ông tại nhiệm]”.
“Nhiều việc làm mới [được tạo ra] trong 100 ngày đầu tiên hơn bất kỳ tổng thống nào trong lịch sử”, ông Biden nói.
Ông Biden đã vượt qua mục tiêu của ông về tiêm chủng 200 triệu liều vắc-xin COVID-19 trước mốc 100 ngày tại nhiệm. Vào tháng 12/2020, ông Biden đầu tiên đặt ra mục tiêu hoàn thành tiêm 100 triệu liều vắc-xin cho người dân Mỹ vào trước 100 ngày đầu ông tại nhiệm. Chính quyền của ông đã đạt được mục tiêu này vào ngày thứ 58 ông Biden làm chủ Nhà Trắng hồi giữa tháng Ba.
“Chúng tôi sẽ cung cấp hơn 220 triệu liều vắc-xin trong 100 ngày đầu tiên nhờ vào sự giúp đỡ của tất cả quý vị”, ông Biden nói, lưu ý rằng chính quyền của ông “đang huy động mọi nguồn lực liên bang” để chuyển vắc-xin tới hơn 40.000 nhà thuốc và tới các các khu vực tiêm vắc-xin được thiết lập.
Ông Biden, từ trên bục phát biểu, đã kêu gọi tất cả người dân Mỹ trên 16 tuổi hãy tiêm vắc-xin “ngay bây giờ, ngay tức thì”.
“Hãy đi tiêm vắc xin, người dân Mỹ. Hãy đi tiêm vắc-xin”, ông Biden nói, nhấn mạnh rằng “tiến bộ” liên quan đến đại dịch virus corona trong 100 ngày đầu tiên của chính quyền của ông “đã đang là một trong những thành tựu hậu cần vĩ đại nhất mà đất nước này trước nay chưa từng thấy”.
Tổng thống tiếp tục nói chi tiết về Kế hoạch Việc làm Mỹ 1,9 nghìn tỷ USD – đề xuất của ông để tái thiết cơ sở hạ tầng quốc gia và bơm tiền vào các ngành sản xuất, giao thông, năng lượng mới và chiến đấu với biến đổi khí hậu. Ông nói kế hoạch này “sẽ tạo thêm hàng triệu việc làm và hàng tỷ USD trong tăng trưởng kinh tế cho những năm tới”.
Ông Biden nói Kế hoạch Việc làm Mỹ là “kế hoạch việc làm lớn nhất kể từ Thế chiến II”. Ông cũng đã thảo luận về việc mang việc làm sản xuất từ Bắc Kinh trở lại Mỹ, đồng thời nói rằng không có lý do gì mà công nhân Mỹ không thể dẫn đầu thế giới về sản xuất xe điện và pin cho xe điện.
“Kế hoạch Việc làm Mỹ sẽ tạo hàng triệu việc làm lương cao – những việc làm mà người Mỹ có thể nuôi sống gia đình”, ông Biden nói. “Và tất cả những khoản đầu tư trong Kế hoạch Việc làm Mỹ sẽ được định hướng bởi một nguyên tắc – Mua hàng Mỹ. Mua hàng Mỹ”.
“Tiền thuế Mỹ sẽ được sử dụng để mua sản phẩm của Mỹ, được làm ra tại Mỹ, và để tạo ra việc làm Mỹ. Đó là cách thức nó phải là như thế và nó sẽ là thế trong chính quyền của tôi”, ông Biden nói.
“Tôi biết một số người trong quý vị ở nhà tự hỏi liệu những việc làm này sẽ là cho quý vị. Nhiều người trong quý vị cảm thấy bị bỏ lại phía sau và bị lãng quên trong một nền kinh tế đang thay đổi nhanh chóng. Đó là điều đáng sợ. Tôi muốn nói thẳng với quý vị. Đây là những việc làm lương cao không thể được thuê ngoài”, ông Biden nói.
Tổng thống nói rằng “gần 90% việc làm cơ sở hạ tầng” được tạo ra theo kế hoạch việc làm kể trên “không yêu cầu bằng đại học” và nói thêm rằng “75% không yêu cầu chứng chỉ phụ”.
“Kế hoạch Việc làm Mỹ là bản kế hoạch chi tiết cho công nhân cổ cồn để xây dựng nước Mỹ”, ông Biden nói. “Và nó thừa nhận thứ mà tôi luôn luôn nói, trong viện này hoặc ở nơi khác, rằng những người tốt là ở Wall Street nhưng Wall Street đã không xây dựng đất nước này. Tầng lớp trung lưu đã xây dựng đất nước này. Và các nghiệp đoàn đã tạo ra tầng lớn trung lưu”.
Ông Biden kêu gọi Quốc hội cần thông qua luật để ủng hộ “quyền thành lập nghiệp đoàn công nhân” và thông qua luật tăng lương tối thiểu lên 15 USD/giờ, đồng thời ông cũng kêu gọi trả lương công bằng cho phụ nữ trong lực lượng lao động.
Đồng thời, ông Biden đã chính thức giới thiệu Kế hoạch Gia đình Mỹ mà ông gọi là chính sách “tiền tiểu học chất lượng cao” phổ quát cho tất cả trẻ em trong độ tuổi 3 đến 4.
Với Kế hoạch Gia đình Mỹ, mọi người dân Mỹ có thể tiếp cận hai năm học đại học cộng đồng miễn phí. Ngoài ra, kế hoạch này cũng cấp tài trợ mới cho các trường cao đẳng Da đen lịch sử và các thể chế phục vụ cộng đồng thiểu số. Kế hoạch Gia đình Mỹ cũng sẽ mang đến sự tập trung đã được làm mới lại vào đào tạo giáo viên tại Mỹ, cũng như mở rộng các khoản khấu trừ thuế nuôi con và mở rộng chương trình nghỉ phép có lương toàn quốc.
Các quan chức cấp cao của chính quyền Biden hôm 28/4 đã nói với Fox News rằng Kế hoạch Gia đình Mỹ dự kiến sẽ có tổng chi phí khoảng 1,8 nghìn tỷ USD, trong đó chi riêng cho chương trình tiền tiểu học phổ quát là gần 200 tỷ USD, chi cho miễn phí đại học cộng đồng là 109 tỷ USD. Theo kế hoạch này, những trẻ em nhập cư được đưa đến Mỹ từ nhỏ được gọi là Những người mơ ước (Dreamers) cũng sẽ đủ điều kiện để học miễn phí tại các trường đại học cộng đồng và sẽ được tiếp cận chương trình Pell Grants. Chương trình chính phủ trợ cấp cho sinh viên cần vay tiền học này sẽ được tăng thêm 1.400 USD/ sinh viên.
Về việc chi trả cho các đề xuất chi tiêu của mình, Tổng thống Biden lại cam kết ông có thể triển khai các kế hoạch mà “không làm tăng thâm hụt”. Ông cũng hứa sẽ không “tăng thuế đối với những người thu nhập dưới 400.000 USD/năm”, đồng thời nhấn mạnh rằng “các công ty lớn của Mỹ” phải trả “phần công bằng” của họ.
Ông Biden tiếp tục chỉ trích chính sách cắt giảm thuế 2017 của cựu Tổng thống Donald Trump, nói rằng gói giảm thuế đó đã tăng thêm “2 nghìn tỷ USD vào thâm hụt [ngân sách liên bang] và chỉ đem lại lợi ích cho “những người giàu nhất”.
Ông Biden đã đề xuất áp khung thuế cao nhất cho 1% người giàu nhất nước Mỹ, “quay trở lại mức khi ông George W. Bush là tổng thống – 39,6%”.
“Chúng tôi sẽ loại bỏ các lỗ hổng mà cho phép người Mỹ kiếm được hơn 1 triệu USD/năm trả mức thuế lãi vốn thấp hơn người lao động Mỹ nộp thuế thu nhập”, ông Biden nói. “Điều này sẽ chỉ ảnh hưởng đến 3/10 của 1% của toàn bộ người dân Mỹ. Và Tổng cục Thuế (IRS) sẽ không cho phép các triệu phú và tỷ phú gian lận thuế – mức gian lận thuế này được ước tính là hàng tỷ USD”.
Ông Biden nói thêm: “Tôi không có ý định trừng phạt mọi người, tôi sẽ không tăng thêm gánh nặng thuế đối với tầng lớp trung lưu của đất nước này. Họ đang trả đủ rồi”.
Ông Biden đã gọi đề xuất của ông là “công bằng” và “có trách nhiệm về mặt tài chính”, đồng thời ông nói kế hoạch của ông sẽ “tăng doanh thu để chi trả cho các gói chi tiêu mà ông đề xuất, và các gói chi tiêu đó sẽ tạo ra hàng triệu việc làm, từ đó sẽ phát triển nền kinh tế”.
Tổng thống Biden nói rằng ông sẽ làm việc với Quốc hội trong năm nay về chăm sóc sức khỏe và Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng – cụ thể là sẽ giảm giá thuốc kê đơn.
“Điều đó sẽ không chỉ giúp mọi người về Medicare. Nó sẽ làm chi phí thuốc kê đơn cho mọi người”, ông Biden nói và cho biết thêm rằng khoản tiền tiết kiệm được sẽ dùng để củng cố Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng và mở rộng trợ cấp phí chăm sóc sức khỏe “mà không cần dùng đến thêm một xu nào của người nộp thuế”.
“Chúng ta có năng lực làm việc đó, chúng ta hãy làm việc đó bây giờ”, ông Biden nói. “Chúng ta, Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đã nói về điều này đủ lâu rồi. Chúng ta hãy hoàn thành nó trong năm nay”.
Ông Biden nói thêm: “Chăm sóc sức khỏe nên là quyền, không phải là đặc ân tại Mỹ”.
Ông Biden cũng đề xuất thành lập một cơ quan mới trực thuộc Viện Y tế Quốc gia, chịu trách nhiệm thúc đẩy các dự án nghiên cứu về sức khỏe.
“Đây là những gì mà cơ quan đó sẽ làm – nó sẽ có mục tiêu đơn nhất là phát triển những đột phá để ngăn ngừa, phát hiện, và điều trị các bệnh như Alzheimer, Tiểu đường và Ung thư”, ông Biden nói.
“Tôi cho rằng không khoản nào đáng đầu tư hơn, tôi nghĩ không điều gì nhận được đồng thuận lưỡng đảng hơn thế. Vậy nên, chúng ta hãy chấm dứt ưng thư như chúng ta biết nó. Nó nằm trong khả năng của chúng ta. Chúng ta có năng lực làm việc đó”.
Về chính sách đối ngoại, Tổng thống Biden nói rằng ông sẽ thúc đẩy chính sách “đem lại lợi ích cho tầng lớp trung lưu” và “sẽ đảm bảo mọi quốc gia cùng hành xử theo các quy tắc giống nhau trong nền kinh tế toàn cầu, kể cả Trung Quốc”.
“Trong cuộc thảo luận của tôi với Chủ tịch Tập, tôi đã nói với ông ý rằng chúng tôi chào đón sự cạnh tranh – và rằng chúng tôi không theo đuổi xung đột”, ông Biden nói. “Nhưng tôi đã nói rất rõ ràng rằng tôi sẽ bảo vệ lợi ích của nước Mỹ trên tất cả các lĩnh vực”.
“Nước Mỹ sẽ đương đầu với các thông lệ thương mại bất công vốn đã gây tổn hại cho người lao động và ngành công nghiệp Mỹ, chẳng hạn như trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước và đánh cắp công nghệ và tài sản trí tuệ của người Mỹ”, ông Biden nói thêm và nhấn mạnh rằng nước Mỹ “sẽ duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ tại Ấn Độ – Thái Bình Dương tương đương với chúng tôi làm với NATO tại châu Âu – không khởi phát xung đột, mà sẽ ngăn chặn nó”.
Nói về Nga, ông Biden cho biết ông sẽ không tìm kiếm “leo thang [căng thẳng]”, nhưng sẽ đáp trả Moscow “một cách tương xứng”.
Trong khi đó, ông Biden cũng kêu gọi quốc hội hành động về cải cách lực lượng cảnh sát và “dẹp bỏ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc mang tính hệ thống”.
“Hỡi đồng bào Mỹ của tôi, chúng ta phải đoàn kết để tái thiết niềm tin giữa lực lượng thực thi pháp luật và người dân mà lực lượng này phục vụ, để dẹp bỏ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc trong hệ thống tư pháp hình sự của chúng ta. Chúng ta cần phải làm việc cùng nhau để đạt được sự đồng thuận”, ông Biden nói.
Tổng thống nói thêm: “Chúng ta hãy hoàn thành việc này vào tháng tới, trước dịp kỷ niệm một năm ngày mất của George Floyd”.
Ông Biden cũng kêu gọi Quốc hội thông qua Đạo luật Bình đẳng để bảo vệ những người Mỹ LGBTQ, và thông qua Đạo luật Bạo hành Phụ Nữ, luật bầu cử như H.R.1 và luật kiểm soát súng, trong đó sẽ cấm người dân sở hữu vũ khí tấn công và băng đạn công suất cao.
Tổng thống cũng phát biểu về nhập cư, kêu gọi Quốc hội thông qua luật để bảo vệ Những người mơ ước, và mở đường cho họ có được quốc tịch Mỹ.
“Những người nhập cư đã đang làm được nhiều điều cho nước Mỹ trong suốt đại dịch này và xuyên suốt lịch sử. Đất nước này ủng hộ cải cách nhập cư. Chúng ta hãy hành động”, ông Biden nói.
Mặc dù ông Biden đã thảo luận về cải cách nhập cư, nhưng ông lại không nói gì về cuộc khủng hoảng tại biên giới phía Nam nước Mỹ hiện nay khi mà chính quyền của ông vẫn phải tiếp tục vật lộn với sự tăng vọt người di cư tới biên giới Mỹ – Mexico.
Chính quyền Biden đã gọi tình hình tại biên giới phía Nam là “thách thức” và đã đổ lỗi cho các chính sách nhập cư của chính quyền Trump. Trong khi đó, số liệu sơ bộ của CBP tháng trước cho thấy cơ quan hải quan và bảo vệ biên giới này đã phải chạm trán hơn 170.000 người di cư trong tháng Ba – mức cao nhất trong 15 năm, đặc biệt trong đó có hàng nghìn trẻ em không có người lớn đi kèm.
Khép lại bài phát biểu, ông Biden lại nói về vụ hỗn loạn tại Điện Capitol hôm 6/1.
“Khi chúng ta tập hợp ở đây tối nay, hình ảnh về những kẻ côn đồ bạo lực tấn công vào Điện Capitol này, báng bổ nền dân chủ của chúng ta, vẫn sống động trong tâm trí của tất cả chúng ta. Các sinh mạng đã bị đặt vào rủi ro, trong đó có nhiều người trong số quý vị. Một số đã bỏ mạng. Sự dũng cảm phi thường đã xuất hiện. Sự nổi dậy là một cuộc khủng hoảng hiện hữu, một bài thử về việc liệu nền dân chủ của chúng ta có thể sống sót hay không. Và nền dân chủ của chúng ta đã sống”, ông Biden nói, đồng thời nhấn mạnh thêm rằng: “Cuộc đấu tranh còn lâu mới kết thúc”.
“Vấn đề là nền dân chủ của chúng ta liệu sẽ tồn tại lâu dài như tuổi của nền cộng hòa chúng ta hay không”, ông Biden nói tiếp. “Nền dân chủ của chúng ta có thể thực hiện lời hứa của nó rằng tất cả chúng ta đã được tạo ra bình đẳng theo hình hài của Chúa, có cơ hội sống một cuộc sống được tôn trọng và có tiềm năng hay không? Nền dân chủ của chúng ta có thể đáp ứng những nhu cầu cấp thiết nhất của người dân chúng ta hay không? Nền dân chủ của chúng ta có thể vượt qua sự giả dối, tức giận, thù hận, và sợ hãi vốn đã khiến chúng ta chia rẽ hay không?”
Ông Biden nói rằng những kể thù của Mỹ “đang đánh cược chúng ta không thể”.
“Chúng ta phải chứng minh họ sai”, ông Biden nói. “Những kẻ chuyên chế sẽ không giành được tương lai. Chúng ta sẽ [giành được]”.
“Chúng ta đang tiêm chủng toàn quốc. Chúng ta đang tạo ra hàng trăm nghìn việc làm. Chúng ta đang đưa đến những kết quả thực sự mà người dân có thể nhìn thấy và cảm nhận được trong chính cuộc sống hàng ngày của họ. Đang mở các cánh cửa cơ hội. Đang bảo vệ công bằng và lẽ phải”, tổng thống nói.
“Tương lai thuộc về nước Mỹ”, ông Biden khẳng định.
Bài phát biểu đầu tiên của ông Biden tại Quốc hội vào tối thư Tư là muộn hơn so với hầu hết các tổng thống Mỹ trong những năm gần đây. Chẳng hạn, Tổng thống Trump đã phát biểu lần đầu tại Quốc hội vào ngày 28/2/2017, hơn một tháng sau khi tuyên thệ nhậm chức.
Nhà Trắng nói rằng việc ông Biden trì hoãn phát biểu tại Quốc hội phần lớn là do ảnh hưởng của đại dịch virus corona.
Bạn đang sao chép nội dung của Trí Thức VN. Nếu là cá nhân sử dụng, vui lòng ghi rõ nguồn trithucvn.org. Nếu là website, kênh truyền thông, vui lòng chỉ sử dụng nội dung khi có sự cho phép của Trí Thức VN.
Ông Biden đã phát biểu trong khoảng một giờ đồng hồ, vạch ra hàng loạt các đề xuất chính sách và danh sách lập pháp mong muốn từ việc tiếp tục xử lý đại dịch virus corona, tới gói chi tiêu tạo việc làm, đến cải cách chính sách cho trẻ em tiền tiểu học, chăm sóc sức khỏe, nhập cư, đến kiểm soát súng, chính sách đối ngoại và các chính sách khác về bình đẳng sắc tộc, bình đẳng giới, v.v…
“Hỡi đồng bào Mỹ của tôi, mặc dù việc thiết lập buổi tối nay là tương tự [trước đây], nhưng cuộc tập trung này có một chút khác biệt. [Điều đó khơi gợi] một sự nhắc nhở về thời gian phi thường mà chúng ta đang sống”, ông Biden nói trên bục phát biểu tại Quốc hội.
Thông thường, sẽ có khoảng 1.600 người tới tham dự lắng nghe trực tiếp bài phát biểu dạng này của một vị tổng thống Mỹ, nhưng vì các yêu cầu giãn cách xã hội trong thời gian đại dịch virus corona, nên chỉ có khoảng 200 khách mời dự buổi nói chuyện tối 28/4 của ông Biden, trong đó có 80 dân biểu và 60 thượng nghị sĩ.
“Xuyên suốt lịch sử của chúng ta, các vị tổng thống đã đến căn phòng này để nói chuyện với Quốc hội, với quốc dân và với thế giới, để tuyên bố chiến tranh, tôn vinh hòa bình, thông báo các kế hoạch và tầm nhìn mới”, ông Biden nói. “Tối nay, tôi đến để nói về khủng hoảng và cơ hội – về tái thiết đất nước, hồi sinh nền dân chủ của chúng ta và giành tương lai cho nước Mỹ”.
“Khi tôi đứng tại đây tối nay, chúng ta chỉ còn một ngày nữa là đến kỷ niệm 100 ngày đầu tiên của chính quyền của tôi. 100 ngày từ khi tôi tuyên thệ nhậm cức – đặt tay lên cuốn Kinh Thánh của gia đình tôi – và đã thừa hưởng một đất nước – chúng ta đều biết – đang ở trong khủng hoảng”, ông Biden nói, nhấn mạnh vào đại dịch virus corona, sự suy giảm kinh tế do tác động của đại dịch, và vụ tấn công vào Điện Capitol hôm 6/1 mà ông gọi đó là “cuộc tấn công tồi tệ nhất vào nền dân chủ của chúng ta kể từ Nội chiến”.
“Bây giờ – sau chỉ 100 ngày – tôi có thể báo cáo với quốc dân: Nước Mỹ đang phát triển trở lại. Chuyển hiểm họa thành tiềm năng. Khủng hoảng thành cơ hội. Trở ngại thành sức mạnh”, ông Biden nói.
Ông Biden, trong khi tán dương 100 ngày đầu tiên tại nhiệm, đã nói chính quyền của ông đã đang “hành động để khôi phục niềm tin của người dân vào nền dân chủ của chúng ta”.
Tổng thống đã ca ngợi Quốc hội vì thông qua Kế hoạch Giải cứu Mỹ mà ông gọi là một trong những kế hoạch “hệ trọng nhất” trong “lịch sử”. Ông nói rằng những tấm séc kích thích 1.400 USD đang “tạo ra sự khác biệt” cho mọi gia đình khắp cả nước.
“Chúng ta đang nhìn thấy kết quả rồi”, ông Biden nói và lưu ý rằng nước Mỹ đang trên đà đạt được kỷ lục cắt giảm đói nghèo ở trẻ em khắp cả nước xuống một nửa trong năm nay nhờ vào gói kích thích kinh tế. Ông cũng nói nền kinh tế Mỹ “đã tạo được hơn 1,3 triệu việc làm mới trong 100 ngày [ông tại nhiệm]”.
“Nhiều việc làm mới [được tạo ra] trong 100 ngày đầu tiên hơn bất kỳ tổng thống nào trong lịch sử”, ông Biden nói.
Ông Biden đã vượt qua mục tiêu của ông về tiêm chủng 200 triệu liều vắc-xin COVID-19 trước mốc 100 ngày tại nhiệm. Vào tháng 12/2020, ông Biden đầu tiên đặt ra mục tiêu hoàn thành tiêm 100 triệu liều vắc-xin cho người dân Mỹ vào trước 100 ngày đầu ông tại nhiệm. Chính quyền của ông đã đạt được mục tiêu này vào ngày thứ 58 ông Biden làm chủ Nhà Trắng hồi giữa tháng Ba.
“Chúng tôi sẽ cung cấp hơn 220 triệu liều vắc-xin trong 100 ngày đầu tiên nhờ vào sự giúp đỡ của tất cả quý vị”, ông Biden nói, lưu ý rằng chính quyền của ông “đang huy động mọi nguồn lực liên bang” để chuyển vắc-xin tới hơn 40.000 nhà thuốc và tới các các khu vực tiêm vắc-xin được thiết lập.
Ông Biden, từ trên bục phát biểu, đã kêu gọi tất cả người dân Mỹ trên 16 tuổi hãy tiêm vắc-xin “ngay bây giờ, ngay tức thì”.
“Hãy đi tiêm vắc xin, người dân Mỹ. Hãy đi tiêm vắc-xin”, ông Biden nói, nhấn mạnh rằng “tiến bộ” liên quan đến đại dịch virus corona trong 100 ngày đầu tiên của chính quyền của ông “đã đang là một trong những thành tựu hậu cần vĩ đại nhất mà đất nước này trước nay chưa từng thấy”.
Tổng thống tiếp tục nói chi tiết về Kế hoạch Việc làm Mỹ 1,9 nghìn tỷ USD – đề xuất của ông để tái thiết cơ sở hạ tầng quốc gia và bơm tiền vào các ngành sản xuất, giao thông, năng lượng mới và chiến đấu với biến đổi khí hậu. Ông nói kế hoạch này “sẽ tạo thêm hàng triệu việc làm và hàng tỷ USD trong tăng trưởng kinh tế cho những năm tới”.
Ông Biden nói Kế hoạch Việc làm Mỹ là “kế hoạch việc làm lớn nhất kể từ Thế chiến II”. Ông cũng đã thảo luận về việc mang việc làm sản xuất từ Bắc Kinh trở lại Mỹ, đồng thời nói rằng không có lý do gì mà công nhân Mỹ không thể dẫn đầu thế giới về sản xuất xe điện và pin cho xe điện.
“Kế hoạch Việc làm Mỹ sẽ tạo hàng triệu việc làm lương cao – những việc làm mà người Mỹ có thể nuôi sống gia đình”, ông Biden nói. “Và tất cả những khoản đầu tư trong Kế hoạch Việc làm Mỹ sẽ được định hướng bởi một nguyên tắc – Mua hàng Mỹ. Mua hàng Mỹ”.
“Tiền thuế Mỹ sẽ được sử dụng để mua sản phẩm của Mỹ, được làm ra tại Mỹ, và để tạo ra việc làm Mỹ. Đó là cách thức nó phải là như thế và nó sẽ là thế trong chính quyền của tôi”, ông Biden nói.
“Tôi biết một số người trong quý vị ở nhà tự hỏi liệu những việc làm này sẽ là cho quý vị. Nhiều người trong quý vị cảm thấy bị bỏ lại phía sau và bị lãng quên trong một nền kinh tế đang thay đổi nhanh chóng. Đó là điều đáng sợ. Tôi muốn nói thẳng với quý vị. Đây là những việc làm lương cao không thể được thuê ngoài”, ông Biden nói.
Tổng thống nói rằng “gần 90% việc làm cơ sở hạ tầng” được tạo ra theo kế hoạch việc làm kể trên “không yêu cầu bằng đại học” và nói thêm rằng “75% không yêu cầu chứng chỉ phụ”.
“Kế hoạch Việc làm Mỹ là bản kế hoạch chi tiết cho công nhân cổ cồn để xây dựng nước Mỹ”, ông Biden nói. “Và nó thừa nhận thứ mà tôi luôn luôn nói, trong viện này hoặc ở nơi khác, rằng những người tốt là ở Wall Street nhưng Wall Street đã không xây dựng đất nước này. Tầng lớp trung lưu đã xây dựng đất nước này. Và các nghiệp đoàn đã tạo ra tầng lớn trung lưu”.
Ông Biden kêu gọi Quốc hội cần thông qua luật để ủng hộ “quyền thành lập nghiệp đoàn công nhân” và thông qua luật tăng lương tối thiểu lên 15 USD/giờ, đồng thời ông cũng kêu gọi trả lương công bằng cho phụ nữ trong lực lượng lao động.
Đồng thời, ông Biden đã chính thức giới thiệu Kế hoạch Gia đình Mỹ mà ông gọi là chính sách “tiền tiểu học chất lượng cao” phổ quát cho tất cả trẻ em trong độ tuổi 3 đến 4.
Với Kế hoạch Gia đình Mỹ, mọi người dân Mỹ có thể tiếp cận hai năm học đại học cộng đồng miễn phí. Ngoài ra, kế hoạch này cũng cấp tài trợ mới cho các trường cao đẳng Da đen lịch sử và các thể chế phục vụ cộng đồng thiểu số. Kế hoạch Gia đình Mỹ cũng sẽ mang đến sự tập trung đã được làm mới lại vào đào tạo giáo viên tại Mỹ, cũng như mở rộng các khoản khấu trừ thuế nuôi con và mở rộng chương trình nghỉ phép có lương toàn quốc.
Các quan chức cấp cao của chính quyền Biden hôm 28/4 đã nói với Fox News rằng Kế hoạch Gia đình Mỹ dự kiến sẽ có tổng chi phí khoảng 1,8 nghìn tỷ USD, trong đó chi riêng cho chương trình tiền tiểu học phổ quát là gần 200 tỷ USD, chi cho miễn phí đại học cộng đồng là 109 tỷ USD. Theo kế hoạch này, những trẻ em nhập cư được đưa đến Mỹ từ nhỏ được gọi là Những người mơ ước (Dreamers) cũng sẽ đủ điều kiện để học miễn phí tại các trường đại học cộng đồng và sẽ được tiếp cận chương trình Pell Grants. Chương trình chính phủ trợ cấp cho sinh viên cần vay tiền học này sẽ được tăng thêm 1.400 USD/ sinh viên.
Về việc chi trả cho các đề xuất chi tiêu của mình, Tổng thống Biden lại cam kết ông có thể triển khai các kế hoạch mà “không làm tăng thâm hụt”. Ông cũng hứa sẽ không “tăng thuế đối với những người thu nhập dưới 400.000 USD/năm”, đồng thời nhấn mạnh rằng “các công ty lớn của Mỹ” phải trả “phần công bằng” của họ.
Ông Biden tiếp tục chỉ trích chính sách cắt giảm thuế 2017 của cựu Tổng thống Donald Trump, nói rằng gói giảm thuế đó đã tăng thêm “2 nghìn tỷ USD vào thâm hụt [ngân sách liên bang] và chỉ đem lại lợi ích cho “những người giàu nhất”.
Ông Biden đã đề xuất áp khung thuế cao nhất cho 1% người giàu nhất nước Mỹ, “quay trở lại mức khi ông George W. Bush là tổng thống – 39,6%”.
“Chúng tôi sẽ loại bỏ các lỗ hổng mà cho phép người Mỹ kiếm được hơn 1 triệu USD/năm trả mức thuế lãi vốn thấp hơn người lao động Mỹ nộp thuế thu nhập”, ông Biden nói. “Điều này sẽ chỉ ảnh hưởng đến 3/10 của 1% của toàn bộ người dân Mỹ. Và Tổng cục Thuế (IRS) sẽ không cho phép các triệu phú và tỷ phú gian lận thuế – mức gian lận thuế này được ước tính là hàng tỷ USD”.
Ông Biden nói thêm: “Tôi không có ý định trừng phạt mọi người, tôi sẽ không tăng thêm gánh nặng thuế đối với tầng lớp trung lưu của đất nước này. Họ đang trả đủ rồi”.
Ông Biden đã gọi đề xuất của ông là “công bằng” và “có trách nhiệm về mặt tài chính”, đồng thời ông nói kế hoạch của ông sẽ “tăng doanh thu để chi trả cho các gói chi tiêu mà ông đề xuất, và các gói chi tiêu đó sẽ tạo ra hàng triệu việc làm, từ đó sẽ phát triển nền kinh tế”.
Tổng thống Biden nói rằng ông sẽ làm việc với Quốc hội trong năm nay về chăm sóc sức khỏe và Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng – cụ thể là sẽ giảm giá thuốc kê đơn.
“Điều đó sẽ không chỉ giúp mọi người về Medicare. Nó sẽ làm chi phí thuốc kê đơn cho mọi người”, ông Biden nói và cho biết thêm rằng khoản tiền tiết kiệm được sẽ dùng để củng cố Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng và mở rộng trợ cấp phí chăm sóc sức khỏe “mà không cần dùng đến thêm một xu nào của người nộp thuế”.
“Chúng ta có năng lực làm việc đó, chúng ta hãy làm việc đó bây giờ”, ông Biden nói. “Chúng ta, Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đã nói về điều này đủ lâu rồi. Chúng ta hãy hoàn thành nó trong năm nay”.
Ông Biden nói thêm: “Chăm sóc sức khỏe nên là quyền, không phải là đặc ân tại Mỹ”.
Ông Biden cũng đề xuất thành lập một cơ quan mới trực thuộc Viện Y tế Quốc gia, chịu trách nhiệm thúc đẩy các dự án nghiên cứu về sức khỏe.
“Đây là những gì mà cơ quan đó sẽ làm – nó sẽ có mục tiêu đơn nhất là phát triển những đột phá để ngăn ngừa, phát hiện, và điều trị các bệnh như Alzheimer, Tiểu đường và Ung thư”, ông Biden nói.
“Tôi cho rằng không khoản nào đáng đầu tư hơn, tôi nghĩ không điều gì nhận được đồng thuận lưỡng đảng hơn thế. Vậy nên, chúng ta hãy chấm dứt ưng thư như chúng ta biết nó. Nó nằm trong khả năng của chúng ta. Chúng ta có năng lực làm việc đó”.
Về chính sách đối ngoại, Tổng thống Biden nói rằng ông sẽ thúc đẩy chính sách “đem lại lợi ích cho tầng lớp trung lưu” và “sẽ đảm bảo mọi quốc gia cùng hành xử theo các quy tắc giống nhau trong nền kinh tế toàn cầu, kể cả Trung Quốc”.
“Trong cuộc thảo luận của tôi với Chủ tịch Tập, tôi đã nói với ông ý rằng chúng tôi chào đón sự cạnh tranh – và rằng chúng tôi không theo đuổi xung đột”, ông Biden nói. “Nhưng tôi đã nói rất rõ ràng rằng tôi sẽ bảo vệ lợi ích của nước Mỹ trên tất cả các lĩnh vực”.
“Nước Mỹ sẽ đương đầu với các thông lệ thương mại bất công vốn đã gây tổn hại cho người lao động và ngành công nghiệp Mỹ, chẳng hạn như trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước và đánh cắp công nghệ và tài sản trí tuệ của người Mỹ”, ông Biden nói thêm và nhấn mạnh rằng nước Mỹ “sẽ duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ tại Ấn Độ – Thái Bình Dương tương đương với chúng tôi làm với NATO tại châu Âu – không khởi phát xung đột, mà sẽ ngăn chặn nó”.
Nói về Nga, ông Biden cho biết ông sẽ không tìm kiếm “leo thang [căng thẳng]”, nhưng sẽ đáp trả Moscow “một cách tương xứng”.
Trong khi đó, ông Biden cũng kêu gọi quốc hội hành động về cải cách lực lượng cảnh sát và “dẹp bỏ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc mang tính hệ thống”.
“Hỡi đồng bào Mỹ của tôi, chúng ta phải đoàn kết để tái thiết niềm tin giữa lực lượng thực thi pháp luật và người dân mà lực lượng này phục vụ, để dẹp bỏ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc trong hệ thống tư pháp hình sự của chúng ta. Chúng ta cần phải làm việc cùng nhau để đạt được sự đồng thuận”, ông Biden nói.
Tổng thống nói thêm: “Chúng ta hãy hoàn thành việc này vào tháng tới, trước dịp kỷ niệm một năm ngày mất của George Floyd”.
Ông Biden cũng kêu gọi Quốc hội thông qua Đạo luật Bình đẳng để bảo vệ những người Mỹ LGBTQ, và thông qua Đạo luật Bạo hành Phụ Nữ, luật bầu cử như H.R.1 và luật kiểm soát súng, trong đó sẽ cấm người dân sở hữu vũ khí tấn công và băng đạn công suất cao.
Tổng thống cũng phát biểu về nhập cư, kêu gọi Quốc hội thông qua luật để bảo vệ Những người mơ ước, và mở đường cho họ có được quốc tịch Mỹ.
“Những người nhập cư đã đang làm được nhiều điều cho nước Mỹ trong suốt đại dịch này và xuyên suốt lịch sử. Đất nước này ủng hộ cải cách nhập cư. Chúng ta hãy hành động”, ông Biden nói.
Mặc dù ông Biden đã thảo luận về cải cách nhập cư, nhưng ông lại không nói gì về cuộc khủng hoảng tại biên giới phía Nam nước Mỹ hiện nay khi mà chính quyền của ông vẫn phải tiếp tục vật lộn với sự tăng vọt người di cư tới biên giới Mỹ – Mexico.
Chính quyền Biden đã gọi tình hình tại biên giới phía Nam là “thách thức” và đã đổ lỗi cho các chính sách nhập cư của chính quyền Trump. Trong khi đó, số liệu sơ bộ của CBP tháng trước cho thấy cơ quan hải quan và bảo vệ biên giới này đã phải chạm trán hơn 170.000 người di cư trong tháng Ba – mức cao nhất trong 15 năm, đặc biệt trong đó có hàng nghìn trẻ em không có người lớn đi kèm.
Khép lại bài phát biểu, ông Biden lại nói về vụ hỗn loạn tại Điện Capitol hôm 6/1.
“Khi chúng ta tập hợp ở đây tối nay, hình ảnh về những kẻ côn đồ bạo lực tấn công vào Điện Capitol này, báng bổ nền dân chủ của chúng ta, vẫn sống động trong tâm trí của tất cả chúng ta. Các sinh mạng đã bị đặt vào rủi ro, trong đó có nhiều người trong số quý vị. Một số đã bỏ mạng. Sự dũng cảm phi thường đã xuất hiện. Sự nổi dậy là một cuộc khủng hoảng hiện hữu, một bài thử về việc liệu nền dân chủ của chúng ta có thể sống sót hay không. Và nền dân chủ của chúng ta đã sống”, ông Biden nói, đồng thời nhấn mạnh thêm rằng: “Cuộc đấu tranh còn lâu mới kết thúc”.
“Vấn đề là nền dân chủ của chúng ta liệu sẽ tồn tại lâu dài như tuổi của nền cộng hòa chúng ta hay không”, ông Biden nói tiếp. “Nền dân chủ của chúng ta có thể thực hiện lời hứa của nó rằng tất cả chúng ta đã được tạo ra bình đẳng theo hình hài của Chúa, có cơ hội sống một cuộc sống được tôn trọng và có tiềm năng hay không? Nền dân chủ của chúng ta có thể đáp ứng những nhu cầu cấp thiết nhất của người dân chúng ta hay không? Nền dân chủ của chúng ta có thể vượt qua sự giả dối, tức giận, thù hận, và sợ hãi vốn đã khiến chúng ta chia rẽ hay không?”
Ông Biden nói rằng những kể thù của Mỹ “đang đánh cược chúng ta không thể”.
“Chúng ta phải chứng minh họ sai”, ông Biden nói. “Những kẻ chuyên chế sẽ không giành được tương lai. Chúng ta sẽ [giành được]”.
“Chúng ta đang tiêm chủng toàn quốc. Chúng ta đang tạo ra hàng trăm nghìn việc làm. Chúng ta đang đưa đến những kết quả thực sự mà người dân có thể nhìn thấy và cảm nhận được trong chính cuộc sống hàng ngày của họ. Đang mở các cánh cửa cơ hội. Đang bảo vệ công bằng và lẽ phải”, tổng thống nói.
“Tương lai thuộc về nước Mỹ”, ông Biden khẳng định.
Bài phát biểu đầu tiên của ông Biden tại Quốc hội vào tối thư Tư là muộn hơn so với hầu hết các tổng thống Mỹ trong những năm gần đây. Chẳng hạn, Tổng thống Trump đã phát biểu lần đầu tại Quốc hội vào ngày 28/2/2017, hơn một tháng sau khi tuyên thệ nhậm chức.
Nhà Trắng nói rằng việc ông Biden trì hoãn phát biểu tại Quốc hội phần lớn là do ảnh hưởng của đại dịch virus corona.
