Lưỡng đảng Mỹ đồng thuận cao trong dự luật mới chống lại Trung Quốc. Hôm 21/4, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ ủng hộ áp đảo dự luật đối phó Bắc Kinh về nhân quyền và cạnh tranh kinh tế, bên cạnh biện pháp đầu tư vào ngân sách nghiên cứu công nghệ.
Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã thông qua “Đạo luật Cạnh tranh Chiến lược năm 2021” với tỷ lệ áp đảo 21-1. Dự luật giờ sẽ được toàn thể Thượng viện xem xét.
Theo Reuters, ủy ban đã bổ sung nhiều sửa đổi vào dự luật. Một trong số đó có thể dẫn tới việc quan chức Mỹ, thay vì các vận động viên, tẩy chay Thế vận hội Bắc Kinh 2022.
Trong khi đó, một nhóm các nghị sĩ lưỡng viện đã giới thiệu “Đạo luật Biên giới Vô tận” nhằm chi 100 tỷ USD trong 5 năm cho nghiên cứu công nghệ cơ bản và nâng cao, bên cạnh 10 tỷ USD khác để xây dựng các “trung tâm công nghệ” mới.
Cả hai dự luật đều nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của lưỡng đảng và dự kiến sớm được thông qua. Sự đồng thuận hiếm hoi này đạt được trong bối cảnh Quốc hội Mỹ, với các thành viên đảng Dân chủ chiếm đa số, đang bị chia rẽ sâu sắc. Cả hai đảng đều mong muốn có một đường lối cứng rắn nhằm đối phó với Trung Quốc.
Chính quyền Biden cũng ủng hộ các biện pháp này.
Thượng nghị sĩ Bob Menedez của phe Dân chủ, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, nói đây là đạo luật đầu tiên trong chuỗi các đạo luật để Mỹ đối phó với thách thức Trung Quốc “trên mọi khía cạnh quyền lực, chính trị, ngoại giao, kinh tế, đổi mới, quân sự và thậm chí là văn hóa”.
Ông và Thượng nghị sĩ Jim Risch, thành viên Cộng hòa lãnh đạo ở cùng ủy ban, đã chấp bút phần nội dung biện pháp của “Đạo luật Cạnh tranh chiến lược”. Ông Risch gọi đó là “sự đồng thuận thực sự của lưỡng đảng”.
Dự luật dài 280 trang đề cập các nỗ lực tăng cường tài trợ phát triển quốc tế và hợp tác với các nước đồng minh cũng như các tổ chức quốc tế.
Dự luật cũng thúc đẩy các giá trị về quyền con người, áp đặt các biện pháp trừng phạt Trung Quốc trong một số vấn đề.
Bên cạnh đó, các điều khoản còn nhấn mạnh “ưu tiên những khoản đầu tư quân sự cần thiết để đạt được mục tiêu chính trị của Mỹ ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”, tăng tài trợ về an ninh cho khu vực và thắt chặt quan hệ với Đài Loan.
Hơn nữa, dự luật mở rộng phạm vi của Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Mỹ (CFIUS), cơ quan giúp đánh giá kỹ các giao dịch tài chính về các rủi ro tiềm ẩn đối với an ninh quốc gia.
Trước đó, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện đã công bố các điều khoản trong hai đạo luật vào tháng 2. Nỗ lực này nhằm thông qua nhiều luật khác để chống lại Trung Quốc. Ông Schumer cũng là nhà tài trợ chính của “Đạo luật Biên giới Bất tận”.
Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mitt Romney nói: “Tôi không tin rằng luật này sẽ thay đổi chiến lược của Trung Quốc hướng tới bá quyền toàn cầu. Chúng ta còn nhiều việc phải làm”.
Còn ông Eric Sayers, nhà nghiên cứu chính sách công nghệ và chiến lược quốc phòng Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương, gọi các đạo luật này là một phần quan trọng trong nỗ lực giải quyết những thách thức do Trung Quốc đặt ra.
Theo ông, các khoản ngân sách của đạo luật “thực hiện bước đi táo bạo trong cuộc cạnh tranh công nghệ với Trung Quốc”, thông qua đầu tư năng lực cạnh tranh trong nước và xây dựng khả năng phục hồi trong chuỗi cung ứng.
