Ngoài mức án phạt đối với 19 bị cáo trong vụ án gây thất thoát tài sản tại Gang thép Thái Nguyên, tòa còn đề nghị làm rõ trách nhiệm của Bộ Công Thương.
Báo chí nhà nước cho biết TAND Hà Nội chiều hôm 20/4 đã tuyên phạt bị cáo Trần Trọng Mừng (cựu tổng giám đốc Nhà máy Gang thép Thái Nguyên – TISCO) 9 năm 6 tháng tù, về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo khoản 3, điều 219 Bộ luật Hình sự. Ông Mừng phải bồi thường 130 tỷ đồng.
Cùng tội danh, bị cáo Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam – VNS) bị phạt 6 năm tù, phải bồi thường 80 tỷ đồng.
Đồng phạm với 2 bị cáo trên, 12 người khác gồm các cựu lãnh đạo, nhân viên VNS và TISCO lĩnh mức án từ 2 năm đến 8 năm 6 tháng tù. 5 bị cáo còn lại bị phạt từ 18 tháng tù treo đến 2 năm tù giam về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Cáo trạng cho biết năm 2005, dự án Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 được đầu tư với tổng vốn hơn 3.800 tỷ đồng. TISCO làm chủ đầu tư, cấp quyết định đầu tư là HĐQT của VNS.
Năm 2007, đơn vị trúng thầu xây dựng là Tập đoàn Khoa học Công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC).
Căn cứ kết quả đấu thầu, ngày 12/7/2007, ông Trần Trọng Mừng cùng Tổng Giám đốc MCC ký một hợp đồng có giá trị hơn 160 triệu USD (hơn 3.500 tỷ đồng) – đây là giá trọn gói không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng và đã bao gồm các loại thuế được xác định trong hợp đồng, các chi phí cần thiết để thực hiện hợp đồng theo phương thức Tổng thầu EPC.
Theo hợp đồng, MCC phải hoàn thành dự án sau 30 tháng nhưng sau 11 tháng khởi công vẫn chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ, chưa thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu.
MCC rút hết người về nước, nhiều lần đề nghị kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng và điều chỉnh tổng giá hợp đồng tăng thêm hơn 138 triệu USD (hơn 3.000 tỷ đồng).
Dù biết rõ việc MCC vi phạm hợp đồng, đề nghị các điều khoản vô căn cứ, năm 2012, ông Trần Văn Khâm – người đại diện vốn chính của VNS tại TISCO vẫn ký văn bản gửi VNS xin chấp thuận điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lên 8.100 tỷ đồng, tăng hơn 4.200 tỷ đồng.
Theo bản án sơ thẩm, những hành vi vi phạm của các cá nhân thuộc TISCO và VNS đã dẫn đến hậu quả làm thất thoát, lãng phí, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng với tổng số tiền lên tới hơn 830 tỷ đồng.
Căn cứ vào lời khai của các bị cáo cùng chứng cứ, HĐXX nhận thấy cần kiến nghị xem xét hành vi của bộ chủ quản của TISCO và VNS – tức Bộ Công Thương trong việc đưa ra các chủ trương, quyết định không đúng quy định pháp luật…
