Ngày 4/4, Đài truyền hình VTV của Chính phủ Việt Nam loan tin, tàu hộ vệ Quang Trung của Việt Nam đã diễn tập tại quần đảo Trường Sa về các tình huống chiến đấu, phối hợp với trực thăng săn ngầm, nhưng không nói rõ cuộc diễn tập diễn ra chính xác vào thời điểm nào và ở khu vực cụ thể nào tại Trường Sa.
Tin chỉ nói tàu hộ vệ tên lửa Quang Trung của Việt Nam là loại tàu chiến có chức năng tàng hình, săn tàu ngầm, chống các loại tàu chiến mặt nước. Tàu được trang bị nhiều vũ khí tiên tiến.
Loại trực thăng tham gia diễn tập được nói là trực thăng chống ngầm Ka-28. Trực thăng thực hành các tình huống cất- hạ cánh khẩn cấp ngay khi tàu hộ vệ đang chạy với tốc độ cao.
Tàu Quang Trung 016 là tàu hộ vệ tên lửa thuộc đề án có tên 11661E “Gepard”. Tàu được biên chế vào Lữ đoàn 162 của Hải Quân Việt Nam vào tháng hai năm 2018. Vũ khí chính trên tàu được cho biết, có 8 tên lửa chống hạm 3M24E với tầm bắn 130km, một pháo hải quân AK-176MA cỡ nòng 76,2 mm, một tổ hợp pháo-tên lửa phòng không Palma, hai pháo phòng thủ cực gần AK-630M và 4 ống phóng ngư lôi cỡ 533mm. Tàu có thể chở theo một trực thăng Ka-28 để tăng cường khả năng phát hiện, tiêu diệt tàu ngầm của kẻ địch.
Tàu hộ vệ Quang Trung 016 thuộc lớp Gepard. Lớp tàu này của Việt Nam được ứng dụng các công nghệ tàng hình, kết hợp giữa thâm vỏ góc cạnh và sơn hấp thụ sóng radar nhằm hạn chế tối đa diện tích phản xạ radar trước các hệ thống trinh sát của đối thủ. Tàu cũng có các hệ thống gây nhiễu, tác chiến điện tử tân tiến.
Tình hình Biển Đông đã trở nên căng thẳng trong những tuần qua khi Trung Quốc điều hơn 200 tàu cá đến đá Ba Đầu thuộc quần đảo Trường Sa đang tranh chấp giữa các nước bao gồm Việt Nam.
Theo Lực lượng đặc nhiệm quốc gia Biển Tây Philippines cho biết, họ phát hiện tàu thuyền của Trung Quốc neo đậu thành hàng tại rạn san hô này hôm 7/3/2021.
“Bất chấp thời tiết thuận lợi vào thời điểm đó, tàu thuyền Trung Quốc tập trung ở rạn san hô đó mà không tiến hành bất kỳ hoạt động đánh cá thực sự nào và bật toàn bộ hệ thống đèn trắng suốt đêm”.
Nguy cơ đối với Việt Nam
Việc Trung Quốc triển khai số lượng tàu dân quân biển giả dạng tàu cá như vậy tại khu vực này sẽ tạo ra đe dọa đối với các lợi ích của Việt Nam ở đây.
Bởi các tàu dân quân biển như vậy sẽ sẵn sàng tham gia vào bất kỳ hoạt động nào do Trung Quốc tiến hành, chúng được sử dụng để nhanh chóng tiếp cận đến các vị trí chiến lược nằm ở bất kỳ ngóc ngách nào của Biển Đông.
Trong lịch sử, tàu dân quân biển đã đóng vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động hàng hải, từ giám sát đến can thiệp các tàu Hải quân Hoa Kỳ qua lại cho đến các cuộc đụng độ bạo lực với phía Việt Nam.
Với số lượng lớn, các tàu dân quân biển có thể dễ dàng cản trở hoặc ngăn chặn các tàu hải quân của các quốc gia khác trước khi chúng đạt được mục tiêu tại những khu vực hoạt động.
Nếu Đá Ba Đầu bị mất vào tay Trung Quốc, và Trung Quốc có thể bồi lấp và quân sự hoá khu vực này này, thì đây sẽ là một sự leo thang đáng kể và đáng lo ngại cho các quốc gia tranh chấp trên Biển Đông, đặc biệt là Việt Nam.
Bởi vì Bãi ngầm Union nằm ngay khu vực trung tâm của tam giác chiến lược được hình thành bởi các căn cứ không quân và hải quân của Trung Quốc trên Đá Chữ Thập, Subi và Đá Vành Khăn. Ngoài ra, các căn cứ quân sự trên Gạc Ma, đá Gaven và đá Kennan mà Trung Quốc đang kiểm soát cũng đã vận hành các phương tiện giám sát tầm xa và chứa các thiết bị liên lạc.
Việc Trung Quốc củng cố quyền kiểm soát Đá Ba Đầu có thể làm suy yếu khả năng kiểm soát của Việt Nam đối với khu vực này. Hiện tại, Việt Nam đang kiểm soát 3 thực thể ở đây, đó là Đảo Sinh Tồn, Cô lin và Len đao. Cả ba thực thể này đều có thể bị đe dọa trực tiếp bởi sự gia tăng hiện diện và hoạt động của Trung Quốc tại Bãi Union. Việc bố trí một lượng tàu dân quân biển lớn tại đây là một mối đe dọa không nhỏ đối với Việt Nam, đặc biệt khi xét đến việc Trung Quốc trước đây đã đe dọa tấn công Việt Nam bằng vũ lực khi yêu cầu chấm dứt các hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam tại các tại lô 136/03 thuộc bãi cạn Tư Chính và Lô 07/03 nơi Việt Nam và các công ty con của Repsol trước đó từng ước tính là có trữ lượng 45 triệu thùng dầu và 172 tỷ feet khối khí gas.
