Tại buổi họp báo thường kỳ vào chiều 25/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nhấn mạnh rằng hoạt động của các tàu Trung Quốc trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế.
Theo báo Người Lao Động, bà Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh: “Cần phải nhắc lại rằng Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và chứng cứ lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế. Là quốc gia biển và là thành viên của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, Việt Nam được hưởng chủ quyền, quyền chủ quyền, và quyền tài phán đối với các vùng biển của mình, được xác lập bởi Công ước”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho rằng hoạt động của các tàu Trung Quốc trong phạm vi lãnh hải của cụm Sinh Tồn Đông, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm quy định của Công ước về hoạt động của tàu thuyền nước ngoài trong lãnh hải quốc gia ven biển, đi ngược lại tinh thần và nội dung Tuyên bố về Ứng xử của các nước ở Biển Đông (DOC), làm phức tạp tình hình, không có lợi cho đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc.
“Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt vi phạm, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, thiện chí thực hiện Công ước, nghiêm chỉnh tuân thủ DOC, đặc biệt là nghĩa vụ kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, tạo môi trường thuận lợi cho tiến trình đàm phán COC, đóng góp vào việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, và trật tự pháp lý trên biển tại khu vực”- bà Hằng nói.
Liên quan tới việc có hay không sự xuất hiện tàu cảnh sát biển Việt Nam tại đảo Ba Đầu, người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng cho biết: “Tôi có thể nói các lực lượng chấp pháp của Việt Nam thực hiện nghĩa vụ, nhiệm vụ, như đã được quy định trong các luật liên quan của Việt Nam, cũng như tuân thủ nghiêm túc các quy định liên quan của luật pháp quốc tế, trong đó trước hết là UNCLOS 1982”.
Trước đó, báo Thanh Niên dẫn thông tin từ Reuters cho hay, hôm 21/3 vừa qua, Lực lượng chuyên trách biển Tây Philippines (NTF-WPS) đã nhận được báo cáo của lực lượng tuần duyên nước này về việc hàng trăm tàu dân binh của Trung Quốc xuất hiện tại khu vực đá Ba Đầu (Whitsun), thuộc cụm Sinh Tồn trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Lực lượng tuần duyên Philippines (PCG) cho hay khoảng 220 tàu được cho là điều khiển bởi lực lượng dân quân biển Trung Quốc dàn đội hình hàng ngang gần đá Ba Đầu vào ngày 7/3.
Theo thông tin của NTF-WPS, dù thời tiết quang đãng nhưng những tàu của Trung Quốc vẫn không tham gia hoạt động đánh bắt, mà chỉ bật nhiều đèn trắng lên vào ban đêm. NTF-WPS cho rằng sự việc trên gây quan ngại về khả năng Trung Quốc đánh bắt quá mức và hủy diệt môi trường biển, cũng như gây nguy cơ đối với an toàn hàng hải.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines – Delfin Lorenzana, hôm 21/3, cho biết: “Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc ngừng cuộc xâm nhập này và thu hồi ngay lập tức các tàu vi phạm quyền hàng hải và xâm phạm vào lãnh thổ thuộc chủ quyền của chúng tôi”.
Trong khi đó, Lực lượng Vũ trang Philippines (AFP) đã ra lệnh điều động lực lượng Không quân và Hải quân tiến hành các cuộc tuần tra chủ quyền trên không và trên biển trong khu vực tàu Trung Quốc neo đậu.
Trong khi đó, hôm 22/3, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh biện hộ rằng các tàu Trung Quốc xuất hiện ở đá Ba Đầu (Whitsun) thuộc cụm Sinh Tồn trong quần đảo Trường Sa là “tàu cá” đang trú ẩn trong điều kiện thời tiết xấu.
Dù trước đó, Lực lượng chuyên trách biển Tây Philippines (NTF-WPS) đã báo cáo, thời tiết quang đãng nhưng những tàu đó của Trung Quốc vẫn không tham gia hoạt động đánh bắt, mà chỉ bật nhiều đèn màu sáng trắng lên vào ban đêm.
