Trong quá trình tìm kiếm việc làm, phụ nữ Trung Quốc thường xuyên phải đối mặt với những câu hỏi về chuyện yêu đương, kết hôn, sinh con, thậm chí phải thử thai mới được nhận việc.
Một phụ nữ Trung Quốc tiết lộ trên mạng xã hội rằng khi nộp đơn xin việc vào phòng nhân sự của công ty Dịch vụ Xe hơi Hongqiao ở Nam Xương, tỉnh Giang Tây, cô được hỏi đã có bao nhiêu bạn trai và mối quan hệ nào là lâu nhất, theo South China Morning Post.
Giải đáp thắc mắc của cô gái về ý nghĩa của câu hỏi này, công ty cho biết nó có liên quan đến quá trình tuyển dụng vì vị trí trong bộ phận nhân sự yêu cầu “trí tuệ cảm xúc cao” để duy trì mối quan hệ tốt với khách hàng.
“Hầu hết nhân viên của chúng tôi là nữ. Chúng tôi đưa ra câu hỏi này vì nếu một người đã yêu trước đó thì cô ấy phải biết quan tâm đến người khác”, một nhân viên công ty cho biết.
“Đánh giá từ dữ liệu lớn của chúng tôi, những người hoạt động tốt trong công ty đều đã kết hôn hoặc có bạn trai”, người này nói thêm.
Phải thử thai để nhận việc
“Bạn đã có bao nhiêu bạn trai?” chỉ là một trong rất nhiều câu hỏi phân biệt giới tính mà phụ nữ Trung Quốc gặp phải trong quá trình tìm kiếm việc làm.
Lu Xiaoquan, luật sư về quyền phụ nữ từ Công ty Luật Bắc Kinh Qianqian, nói rằng những câu hỏi như thế này vẫn còn phổ biến.
“Đây là sự phân biệt đối xử điển hình mà phụ nữ phải đối mặt khi đi xin việc. Họ thường được hỏi những câu không liên quan trực tiếp đến công việc mà mình đang ứng tuyển.
Những người chưa yêu lần nào bị đặt vào vị trí bất lợi khi nhà tuyển dụng ưu tiên phụ nữ từng hẹn hò. Người nộp đơn có quyền từ chối trả lời những câu hỏi như vậy”, Lu nói.
Ngày càng nhiều phụ nữ ở Trung Quốc lên tiếng về việc bị phân biệt đối xử khi xin việc. Mới đây trên Zhihu, trang web hỏi đáp hàng đầu Trung Quốc, một số phụ nữ cho biết họ bị buộc phải thử thai trước khi bắt đầu công việc mới.
“Mọi thứ diễn ra tốt đẹp trong buổi phỏng vấn, nhưng khi tôi nhận được thông báo khám sức khỏe trước khi đi làm, tôi thấy nó có cả que thử thai. Tôi đã rất tức giận… Tôi đã nghĩ đến chuyện nhảy việc”, một người dùng cho biết.
Theo một cuộc khảo sát của nhà cung cấp dịch vụ tuyển dụng trực tuyến zhaopin.com vào năm ngoái, gần 60% trong số hơn 65.000 phụ nữ được hỏi cho biết họ gặp phải các câu hỏi về tình trạng hôn nhân hoặc sinh con trong quá trình tuyển dụng.
Định kiến “ưu tiên nam giới”
Feng Yuan, người sáng lập nhóm vì quyền của phụ nữ có trụ sở tại Bắc Kinh, nói rằng những định kiến cố hữu về phụ nữ và công việc vẫn tồn tại ở Trung Quốc vì những quan điểm cổ hủ.
“Thái độ truyền thống đối với vai trò giới, phân bổ lao động tại gia đình và thiếu dịch vụ chăm sóc trẻ em là những lý do cơ bản khiến người sử dụng lao động thích nam hơn nữ, hoặc hỏi các ứng viên nữ về tình trạng hôn nhân, con cái của họ, hoặc thậm chí yêu cầu họ đưa ra những lời hứa nhất định về vấn đề này”, cô nói.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đang dần cải thiện luật bình đẳng giới. Nhận thức ngày càng cao của phụ nữ trẻ về quyền của mình cũng đồng nghĩa với việc họ đòi hỏi cao hơn ở trách nhiệm của người sử dụng lao động.
Tháng 2/2019, 9 cơ quan chính phủ trung ương Trung Quốc, bao gồm Bộ Nguồn nhân lực và An sinh xã hội, Liên đoàn Phụ nữ cùng ra thông báo cấm phân biệt giới tính trong quy định tuyển dụng và quá trình làm việc.
Theo thông báo, người sử dụng lao động hoặc cơ quan nhân sự sẽ bị phạt tiền nếu quảng cáo việc làm của họ nêu rõ yêu cầu hoặc sở thích về giới tính như “chỉ dành cho nam giới” hoặc “ưu tiên nam giới”.
Các nhà tuyển dụng cũng không được hỏi ứng viên về tình trạng hôn nhân hoặc vấn đề con cái của họ, cũng như không được yêu cầu ứng viên thử thai như một phần của quá trình khám sức khỏe.
Tuy nhiên, luật sư Lu cho rằng mức phạt dành cho những người vi phạm là quá thấp để mang tính răn đe.
“Trong trường hợp xấu nhất, họ chỉ cần trả 50.000 NDT (7.700 USD) nếu vi phạm pháp luật. Đó là một số tiền thấp ngay cả đối với một công ty tư nhân nhỏ, chưa nói đến những công ty lớn hơn hoặc thuộc sở hữu nhà nước”, ông nói.
